Voorwoord
Digitaal toezenden GroninGEN
Lidmaten-project
Website en facebook pagina van de afdeling Groningen
Agenda
Het verdriet van predikant Eltjo Eltjes (1735-1775)
Gerrit Langendorp
De buurman van mijn opa
Het schippersgeslacht Appelbrei uit Hoogezand (Appelbrij, Warners, Jans)
Een korte geschiedenis over de familie Kip uit Appingedam
Houwinga (afkomstig van Houwen/Hauen in Oostfriesland)
Allem@@l digit@@l vierenzestig (64)
Nieuws van de Archieven
Boekenrubriek
Colofon
GroninGEN maart 2021, nummer 1, jaargang 28
Hoe onderzoekers van BYU genealogie het genealogische databestand van de LSD-kerk gebruiken om erfelijke kanker op te sporen.
Als er een plaats is om erfelijkheid van kanker te onderzoeken, dan is het het giga data bestand van LDS-Family search, de genealogische tak van de LDS-kerk gevestigd in Salt Lake City UYAH, waar al dat kostbaars in de zoutbergen veilig is opgeslagen. In Utah is tevens de Brigham Young University gevestigd genoemd naar een van de presidenten van de LDS-kerk. In deze Universiteit is de grootse genealogische collectie te vinden, er worden daar ook professionele genealogen opgeleid in de diverse takken van de moderne genealogy. Een pas gestart project aan de Brigham Young University gebruikt familiegeschiedenissen en DNA-onderzoek om erfelijke kanker op te sporen en te bestuderen. Men startte dit project toen men begon te ontdekken dat mensen met dezelfde genetische tumor variant vaak een gemeenschappelijke voorouder deelden. De vraag werd gesteld of Family History and Genealogy van de BUY kon worden ingeschakeld om de stambomen met kankergenen op te sporen, zodat vroegtijdig familieleden kunnen worden gewaarschuwd die deze erfelijke kankergenen hadden.
Vroege detectie speelt een belangrijke rol bij kankerpreventie en -behandeling, maar de “Connect My Variant” komt in het spel, nog voordat de ziekte zich aandient. Debby Doman is een van de eerste patiënten die bij dit kankeronderzoek is betrokken geraakt. Ze heeft een zeldzaam kankergen en moest een intensieve behandeling ondergaan. Nu hoeven haar kinderen en kleinkinderen dat misschien niet meer te doen. Ze kunnen nu worden getest en gezondheidsbeslissingen nemen voordat de kanker zich manifesteert. Ook naar Debby’s andere bloedverwanten kan dit onderzoek worden uitgebreid. Zo doende krijgt men hele stambomen waarvan nu bekend is dat er erfelijke kankergenen in voorkomen.
How researchers at BYU are using genealogy to prevent cancer | KJZZ
Delfland – Inhoudsopgave jaargang 30, nr. 1, maart 2021
Van het Bestuur en de Redactie
Berichten uit de afdeling
– Agenda afdelingsbijeenkomsten
Bestuursmededelingen
– Ledenbestand
– spreekuur voorouderonderzoek
– Nieuwe leden stellen zich voor
Afdelingsledenvergadering
– Agenda
– Concept verslag van de Afdelingsledenvergadering 14 november 2019
– Concept jaarverslag van de Secretaris over 2019
– Concept verslag van de Afdelingsledenvergadering 14 november 2020
– Concept jaarverslag van de Secretaris over 2020
Genealogische hoek
– Sinterklaas
SHIFT ef zeven
– Persoonsbewijzen
– Webinar van de NOV afdeling Kempen en Peel land
– Video bijeenkomst NGV afdeling Utrecht.
– E-mailadressen
Algemene informatie
Boekennieuws
– Boekje t.g.v. 410 jaar Historisch Infomiatie Punt Pijnacker (
– Hollandse Parentelen deel 2.
– Toen getiteld: Ons Erfgoed – nu: GEM
Archiefnieuws
– Enquete Stadsarchief Delft m.b.t digitate archieven
– Stadsarchief Rotterdam
Diversen
– Bericht van de Hollandse Vereniging voor Genealogic Ons Voorgeslacht
– Digitaal erfgoed
Afbeelding op voor- en achterzijde: Regiovergadering Cluster Zuid-West met HB op
14 oktober 2020 in Delft. (Foto’s: Anny Kayser-van der Zee)
De Viking-krijger die een vrouw bleek te zijn
De meesten van ons hebben zich Vikingstrijders altijd voorgesteld als blonde mannetjes met blauwe ogen. Mede in leer van de vrouwen emancipatie blijken sommige vikingstrijders vrouw te zijn. Het was bekend dat Viking-krijgers enkele vrouwen omvatten. Nu heeft men ontdekt dat tenminste één vrouw een Viking-krijger en een leider was.
Een bepaald Vikinggraf werd meer dan 100 jaar geleden opgegraven. Het was duidelijk het graf van een hoofdman of een soortgelijke hoge krijger. Al meer dan 100 jaar werd aangenomen dat de hooggeplaatste Viking-krijger een man was.. Men heeft het graf uit de 19e eeuw bestudeerd. Hoewel het graf en de inhoud ervan al meer dan een eeuw bekend waren, dacht niemand er blijkbaar aan het geslacht van het skelet te bepalen. Viking-krijgers waren tenslotte altijd mannen, toch?
Dankzij de DNA- technologie, is het bepalen van het geslacht van een skelet nu mogelijk. Niemand dacht er echter tot voor kort aan om dit specifieke skelet te testen. Uit een DNA-test op de botten bleek dat ze van een biologische vrouw waren. De ontdekking schokte de academische wereld. De artefacten begraven bij de krijger gaven aan dat het het graf was van een krijger van hoog niveau
Zie BBC World Service-website
De uitslag Tweede Kamerverkiezingen 2021 in Dukenburg.
Bijt je tanden er maar eens op stuk Toine, het is een moeilijker verhaal dan vroeger.
Je krijgt ook de cijfers er bij. succes er mee Jan Willem Koten
Al vele jaren publiceren we de verkiezingsuitslagen, maar een dergelijk vreemde uitslag als deze keer hebben wij nog nooit eerder gezien. Het komt waarschijnlijk door de Coronapandemie waardoor men dit keer vrijwel uitsluitend gefocusseerd was op de huidige pandemie en de bredere vragen van de samenleving niet bij zijn keuze heeft betrokken. Het zou beter zijn geweest wanneer het tijdstip van de verkiezing oktober 2021 was geweest. De kans bestond dan dat de kiezer een meer evenwichtig oordeel had laten zien, beter passend bij de Dukenburgse samenleving.
Een tweede reden waarom deze stemuitslag wat vertekend kan zijn, is dat de oudere generatie per brief stemde en dus hier buiten de Dukenburgse gegevens vallen. Senioren stemden vroeger vaak PvdA en CDA.
Een derde punt is dat de uitslagen van de stembureaus 55 en 56 van Zwaneveld bij elkaar zijn opgeteld in de processenverbaal van de stembureaucolleges vandaar dat kolom56 leeg bleef.
Het eerste was opviel dat in lijn met de landelijke trend D66 ook in Dukenburg fors is gestegen. Ongebruikelijk is de D66-keuze in onze wijk want D66 heeft de voorkeur bij de stedelijke elite. D66 is in Dukenburg de grootste partij geworden, in stembureau 62 (WH) stemden liefst 250 bewoners (24%) op deze partij, een getal dat ik niet eerder heb gezien. In mindere mate zie je dit ook in Lankforst waar 16% D66 kiezers waren. Een hoog getal ziet men ook in Zwaneveld waar 14% D66 stemde. Ondanks dat D66 in Dukenburg hoger heeft gescoord is de score van 14% beduidend minder dan de stadsuitslag. Dit is altijd zo geweest, want onze wijk was voorheen altijd een rode wijk.
Het tweede wat opviel is de beperkte stemmenwinst van extreem rechts. In2017 scoorde extreem Rechts 20, dat getal is nu 22. ik had een sterkere stijging verwacht in lijn met de landelijke trend. Dat neemt niet weg dat bij sommige stembureaus extreem Rechts het goed doet zoals in Tolhuis(29%), Zwaneveld stembureau 57 (37%) Malvert (25%) en Aldenhof(23%).In deze wijken is de lijst van Wilders de grootste partij en dat was in 2017 ook zo. De cijfers van extreem Rechts zijn in onze wijk wel beduidend hoger dat het stadsgemiddelde, nl 22% (Dukenburg) en 10% (in de stad). Dit alles wijst er op dat in Dukenburg in sommige wijken grote onvrede bestaat, evenmin een nieuw gegeven.
Bij de grote verliezers zit het CDA dat van 8% in 2017 naar 4% in 2021 daalde en wel in alle stembureaus. Nog meer is dat het geval bij 50plus dat weinig stemmen kreeg in vrijwel alle stembureaus. Denk scoort om begrijpelijke redenen altijd goed in de Meijhorst, aanhang van Denk in onze wijk als geheel bedroeg nu 4%, dat was in 2017 slechts 2% en dat is het dubbele van het stadspercentage. Onze wijk heeft nu eenmaal meer mensen met een buitenlandse afkomst.
De partijen van de linkse groep scoorden slecht in vergelijking met vroegere verkiezingen. Nu is dit scoringspercentage voor de SP, GroenLinks en PvdA respectievelijk 10%, 9% en 7% in 2017 waren deze cijfers 18, 13% % en 7%. De PvdA bleef gelijk. Wel blijft zoals vroeger de SP de grootste linkse partij in onze wijk.
De VVD steeg bij de laatste verkiezing slechts 1%. De partij van de dieren bleef nagenoeg hetzelfde bij beide verkiezingen. Ook de opkomstpercentages waren nagenoeg gelijk als bij vroegere verkiezingen, Weezenhof hier scoorde het hoogst gevolgd door Tolhuis en Lankforst. Bekeken naar de politieke kleur van de wijken is Weezenhof, Tolhuis, Aldenhof en Lankforst het meest rechts, en Meijhorst en Zwaneveld het meest links. Vergelijk je Dukenburg met de stad dan is Dukenburg duidelijk naar rechts verschoven, maar het blijf toch in doorsnee genomen een rode wijk van Nijmegen.
Nieuwe gegevens over namen van concentratiekamp slachtoffers ontdekt
Negentig procent van de dossiers van het beruchte kamp Auschwitz werden vernietigd door de bewakers voordat ze vluchtten, maar een onlangs voltooide tweejarige samenwerking met het Arolsen-archief in Duitsland brengt nieuwe informatie aan het licht. Dit heeft de voorheen onbekende identiteit van naar schatting 4.000 kampgevangenen en informatie over 26.000 anderen blootgelegd.
Momenteel zijn de identiteiten bekend van ongeveer 300.000 gevangenen van de 400.000 die naar schatting in het kamp zijn vastgehouden. Onder de namen zijn die van de Franse verzetsstrijder en schilder Leon Delarbre en de Poolse kunstenaar Franciszek Jazwiecki ontdekt, wiens huiveringwekkende portretten van gevangenen te zien zijn in het kampmuseum. De twee schilders werden op een gegeven moment overgebracht van Auschwitz naar Buchenwald en het is in de archieven van dat kamp, die bewaard zijn gebleven in het Arolsen-archief, dat er nieuwe informatie over hen werd gevonden. Het dossier van Delarbre bevat een foto, zijn adres in de Franse stad Belfort, zijn geboortedatum, een beschrijving van zijn uiterlijk inclusief zijn ontbrekende tanden en de datum waarop hij tussen de kampen werd overgebracht. Delarbre en Jazwiecki overleefden beiden de kampen, maar de laatste stierf een jaar na zijn vrijlating aan tuberculose.
Afgezien van de gevangenen van het kamp, zijn nog eens 905.000 mensen die daarheen werden gebracht en bij aankomst werden uitgeroeid, zonder gegevens achter te laten. Hun namen komen soms alleen voor op transportdocumenten die de nazi’s gebruikten,.
Het Arolsen Archief bevat ongeveer 30 miljoen documenten, waaronder de archieven van de SS en de Gestapo en archieven uit de concentratiekampen. In de loop der jaren heeft men informatie verstrekt aan de families van voormalige gevangenen en pas sinds 2007 zijn ze opengesteld voor wetenschappelijk onderzoek. De bestanden kunnen onverwachte informatie opleveren. Een enkel verslag bevat soms details over alle leden van de familie van een gevangene – hun namen en leeftijden en een vermelding of ze ook in Auschwitz of een ander kamp werden vastgehouden, of ze stierven of dat ze werden verplaatst. Met één naam kan men dingen te weten komen over andere mensen waarvan we niet wisten dat ze in Auschwitz werden geïnterneerd. In totaal zijn 120.000 documenten met betrekking tot Auschwitz-gevangenen gedigitaliseerd als onderdeel van het project. Onder de ontdekkingen waren veel verslagen van Hongaarse Joden die na mei 1944 naar Auschwitz werden vervoerd en waarvan de namen niet in een ander archief voorkomen. Twee van hen, de broers Jeno en Mor Hoffmann, werden verplaatst van Auschwitz naar Buchenwald en terug. Hun dossiers bevatten de namen van hun ouders en hun vrouwen, die allemaal ook gevangenen waren.
Auschwitz is ’s werelds grootste begraafplaats zonder graven. Onderzoekers willen de identiteit van zoveel mogelijk gevangenen vaststellen. Met behulp van databases en digitale technologie kunnen onderzoekers nu de routes traceren die gevangenen in heel Europa hebben afgelegd toen ze over de nazikampen werden verspreid.
Bron: de Jerusalem Post
Aankondiging nieuwe Genea-versie 2.0, nu ook geschikt voor IOS en iPadOS
Genea is een onderzoeksprogramma voor Macintosh dat een grote reputatie heeft opgebouwd en ook in Nederland populair is. Onlangs heeft het bedrijf versie 2.0 aangekondigd, die nieuwe functies omvat, evenals versies voor iOS en iPadOS.
Met Genea kan men aantekeningen en onderzoeklogboeken overzichtelijk houden en gescheiden houden van de eigen stamboom. Als men overeenkomende resultaten vindt, kan men deze notities eenvoudig exporteren om deze informatie in een stamboom te importeren.
Dit programma werd geïntroduceerd na een jaar van feedback en verbeteringen. Genea 2 is nu geschikt voor iOS, iPadOS en MacOS. Niet alleen de Notes-functies zijn verbeterd, maar ook onderzoeklogboeken zijn toegevoegd aan Genea.
Met onderzoeklogboeken kan men een genealogisch onderzoek op een eenvoudige maar handige manier volgen. Men kan zoveel onderzoeklogboeken aanmaken als men wil en nodig acht. Definieer het doel van elk onderzoeklogboek. Voeg contextinformatie toe over de mensen en / of de plaatsen die men onderzoekt, en log het onderzoek dat men heeft gedaan. Men kan een pdf van het onderzoeklogboek met anderen delen en onderzoeksactiviteiten aan een agenda toevoegen. Onderzoeklogboeken kan men doorzoeken om resultaten en meer te vinden.
Notes wordt op verschillende manieren gewijzigd. U kunt lijsten alfabetisch of op datum sorteren. U kunt zoeken op plaatsen, datums (exacte datum, voor, na of tussen datums). U kunt zoeken op gedcom-tags en meer.
Notities kunnen tekst en een afbeelding bevatten. Men kan gebeurtenissen aan de notities koppelen, en mensen aan de gebeurtenissen koppelen, inclusief hun relaties tot deze gebeurtenis.
De afbeeldingen kan men aanpassen en zelfs tekstherkenning uitvoeren op getypte tekst. Dit alles kan worden geëxporteerd als een gedcom-bestand om te importeren in een stamboom-app.
De MacOS-versie biedt Touch Bar-functies en snelkoppelingen. Op verschillende plaatsen werden extra contextinformatie en popover-weergaven toegevoegd, dus alle gewenste informatie is slechts één tik verwijderd.
Met Genea 2 is deze app voor genealogisch onderzoek veel volwassener geworden en een krachtig hulpmiddel voor alle mensen die genealogisch onderzoek serieus nemen.
Genea appStore iOS (VS): https://apps.apple.com/us/app/genea/id1468873969
Genea appStore MacOS (VS): https://apps.apple.com/us/app/genea/id1487534380
Genea handleiding v2.1: handleiding versie 2.1
Website: https://verticalhorizon-software.com/genea.html
Blog: https://wordpress.com/view/verticalhorizonsoftware.wordpress.com
HET UTRECHTS ARCHIEF GEHACKT
Het Utrechts Archief, het kenniscentrum over de geschiedenis van de stad en de provincie, is vorige week gehackt door cybercriminelen. Het college van burgemeester en wethouders heeft de Utrechtse gemeenteraad op de hoogte gesteld. Samen met het archief en ICT-specialisten wordt onderzocht welke extra beveiligingsmaatregelen nodig zijn. Het archief denkt enkele weken nodig te hebben voordat de archieven weer toegankelijk zijn voor het publiek. ‘We kampen met een gedeeltelijke ICT-storing als gevolg van ransomware. We verrichten herstel- en onderzoekswerkzaamheden en laten ons hierin bijstaan door externe deskundigen’, aldus het archief op de eigen website. De hack was al op 11 maart. Het archief heeft de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) op de hoogte gesteld en aangifte gedaan bij de politie.
‘Gelukkig hebben wij vooralsnog kunnen vaststellen dat er als gevolg van dit incident geen gegevens verloren zijn gegaan. ‘Ook zijn er op dit moment geen aanwijzingen dat het incident erin heeft geresulteerd dat er gegevens uit onze ICT-systemen zijn buitgemaakt.’ Door de hack kunnen mensen wel niet bij onder meer archiefstukken, aanvragen en bouwtekeningen komen. De beeld- en filmcollectie en de bibliotheekcatalogus zijn nog wel online bereikbaar. Het archief herbergt zo’n 30 kilometer aan documenten, kaarten, foto’s en boeken over de stadsgeschiedenis. (ANP)
Door Corona hollen de geboortecijfers achter uit.
Demografische schattingen voorspellen een vermindering van geboortecijfer van rond de tien procent in Nederland door de corona. Nederland is niet het enige land waar de corona de geboorte cijfer doet dalen. Globaal gezien zijn de Europese geboortecijfers nog lager, vooral onze Oosterburen doen het slecht. Met een geboortecijfer van 1,2 kinderen per moeder bungelt Duitsland onderaan de voortplantingsstatistieken in Europa. Ook elders in Europa, de VS en China (-15% in 2020) kreeg het geboortecijfer een flinke knauw. In Frankrijk daalde het aantal baby’s in december met 7 procent, in januari met 13 procent. Spanje en Italië telden in die maanden een vijfde minder baby’s.
Nooit eerder werden er wereldwijd ook zoveel tweelingen geboren als nu. Elk jaar worden op de hele wereld zo’n 1,6 miljoen tweelingen geboren. Eén op de 42 geboren kinderen maakt deel uit van een tweeling. Dat is een stijging van een derde, vergeleken met de jaren tachtig. Ik ken dit verschijnsel van Afrika, dat op stress, armoede e.d. kan wijzen maar ook kan duiden op het ouder worden van vrouwen die kinderen krijgen.
Een verdere daling in Nederland is geen onmogelijkheid. In een nasleep een diepe economische neergang. Werkloosheid, verarming, schulden en zorgen komen op ons af. Vrijwel zeker zal dat jonge mensen extra belemmeren in hun toekomstplannen. Baby’s zullen nog schaarser worden. Dat leidt niet alleen tot frustraties bij de jonge generatie zelf. Vrouwen met een kinderwens zullen zich afvragen: wanneer wel? 2021 is tot nu toe geen uitbundig babyjaar. En daarna vermoedelijk ook niet. Want de economische klap duurt langer dan enkele maanden. De klim uit het dal duurt langer dan de duik naar beneden. Uitstel van de kinderwens ligt voor de hand en de vraag kan gesteld worden of bij veel vrouwen deze kinderwens niet onvervuld zal blijven.
Het Geldsers Archief biedt permanente links op de website
Waarschijnlijk heeft U wel eens ervaren dat webadressen/links niet altijd even toekomstbestendig zijn. Soms werkt een opgeslagen link (url) enkele weken later al niet meer omdat deze veranderd is. Laat staan dat bepaalde links jaren later nog werken. Wij willen voorkomen dat onze online bezoekers hetzelfde probleem ervaren bij hun zoektocht naar archiefstukken. De meeste websitebezoekers slaan de links op van beschrijvingen van archiefmateriaal, en noteren niet het toegangs- en inventarisnummer van dat materiaal. Na verloop van tijd komt men er achter dat de opgeslagen link niet meer werkt en de gevonden informatie niet meer terug is te vinden. Wij willen graag voorkomen dat onze webadressen veranderen en op een later moment niet meer werken. Daarom gaan wij gebruik maken van zogenaamde permalinks, ook wel persistent identifiers (PID’s) genoemd.
Hoe werkt dat:
Alle beschrijvingen van archiefstukken hebben een unieke, centraal geregistreerde code. Deze worden gebruikt voor de verwijzingen, de links, naar deze stukken. Als bijvoorbeeld de beschrijving of locatie van een archiefstuk wijzigt, blijft de unieke code in stand. Hierdoor blijft de verwijzing naar dit stuk ook in stand. Ook bij grote wijzigingen, bijvoorbeeld bij een naamswijziging van de organisatie, blijft een permalink werken.
Hoe kunt u zich hierop voorbereiden?
Voor onze online bezoeker betekent dit goed nieuws. Het risico om informatie te verliezen middels een opgeslagen link wordt met de permalinks aanzienlijk verkleind. In principe blijven de huidige links gewoon werken. Wij kunnen de duurzaamheid hiervan echter niet garanderen. Wij raden u daarom aan om uw huidige opgeslagen links te vervangen voor de nieuwe permalinks. Deze vindt u onder de drie puntjes bij een archiefstuk:
https://www.geldersarchief.nl/over-ons/actueel/nieuws/569-permanente-links