Joodse achternamen en de problemen daarbij

0
839

Joodse genealogie stelt onderzoekers voor verschillende uitdagingen en Joodse namen behoren tot de lastigste. Complexe naamgevingstradities en de soms vertraagde adoptie van achternamen kunnen leiden tot verwarrende documentatie. Een persoon kan voorkomen in verschillende records met meerdere voornamen of bijnamen, of alternatieve/ tegenstrijdige spellingen van achternamen. En gezien de Joodse diaspora kunnen namen zelfs in verschillende talen ontstaan, hetzij als gevolg van migratie, politieke grenswijzigingen of culturele tradities.

Dan denk je aan de factoren die het zoeken naar historische achternamen in het algemeen bemoeilijken: gebrek aan gestandaardiseerde spelling, lagere niveaus van geformaliseerd onderwijs in eerdere generaties en taalkundige verschillen tussen individuen en recordhouders. Met die achtergrond wordt het beeld voor degenen die joodse voorouders onderzoeken nog somberder.

Wij geven hier een tip voor Joodse achternamen, inclusief de meest voorkomende voor- en achtervoegsels in Joodse achternamen.

Een geschiedenis van Joodse achternamen

Vóór het einde van de 19e of begin 19e eeuw hadden de meeste Joden uit Oost- en Midden-Europa geen achternamen. De overheden begonnen namen toe te wijzen (of werden omgekocht voor gewenste namen) om belastingen te innen en oproepen  van dienstplichtigen mogelijk te maken. Dit maakt het onderzoeken van de wortels (vooral bij Asjkenazische voorouders) veel moeilijker.

Dit  is niet het geval voor Sefardische Joden of voor Rabbijnse dynastieën. Die achternamen en gegevens gaan vaak vele generaties verder terug. Met moderne technologie zijn Joodse wortels gemakkelijker op te sporen. Er bestaan immers unieke Joodse gemeenschapsrecordsets, indices en databases; netwerkmogelijkheden; taalondersteuning; en resultaten DNA-testen.

 Het opsporen van de woonplaats van uw voorouder zal van cruciaal belang zijn bij het helpen met ontbrekende of veel voorkomende namen. De woonplaats, of shtetl, bepaalt welke gegevens beschikbaar zijn voor uw voorouder en het economische en sociale klimaat waarin hij of zij leefde. “Het correct identificeren van je voorouderlijke stad is een van de belangrijkste stukjes informatie (samen met achternaam) om specifiek bewijs van het leven van voorouders te verifiëren.

Omdat veel Joodse mensen in Oost-Europa leefden in staten of regio’s met plaatsnamen die niet meer in gebruik zijn, zoals Pruisen, Galicië en Bess-arabia geeft dit extra problemen. De JewishGen Communities Database en Gazetteer kunnen helpen, met duizenden plaatsen waarvan bekend is dat ze historische Joodse gemeenschappen hadden.

Hoe de Ashkenazi Joodse genealogie te traceren

Doe een stap terug in de tijd om de shtetl van de voorouder in Oost-Europa te ontdekken en hoe dit met de gids voor Asjkenazische Joodse genealogie kan worden gedaan.

Joodse namen kunnen ingewikkeld zijn, maar er zijn duidelijke patronen die zich herhalen. Religieuze voornamen zijn van meerdere generaties en bevatten de naam van een vader. De aanwijzing is in het uiterlijk van de woorden ben of bat of bar dat resp zoon of dochter betekent. Evenzo kunnen Joden die binnen het Russische Rijk wonen namen hebben die de seculiere voornaam van een vader bevatten, gemakkelijk zijn te herkennen aan het einde van –vich/wicz voor een man of –ovna/owna voor een vrouw.

Andere soorten namen fungeren als descriptoren en kunnen wijzen op een belangrijke gebeurtenis of persoon in het leven van het kind:

Asjkenazische Joden noemen hun kinderen over het algemeen naar overleden familieleden en Sefardische Joden naar levende grootouders.

Chaim (voor een man) en Chaya (voor een vrouw) betekenen beide “leven”, wat een extra naam geweest zou kunnen zijn die tijdens ziekte aan een geboortenaam is toegevoegd. Iemand die in de buurt of tijdens de vakantie van Pesach is geboren, kan de naam van het vakantie oord hebben, zoals in het geval van een Pesach.

Bekeerlingen of hun kinderen kunnen worden genoemd naar de voorvader en voormoeder in het Jodendom, Abraham en Sarah. In het Hebreeuws resulteert dit in een naam ben, bat of bar Avraham v’Sarah.

U kunt ook dubbele namen vinden die door elkaar worden gebruikt, zoals Avraham Yitzak, wat betekent dat er een record kan worden gevonden bij de naam Avraham of Yitzak, Avraham Yitzak of zelfs Yitzak Avraham.

Wees voorzichtig bij het gebruik van transcripties, omdat software namen onjuist kan vertalen. De titel van reb op een grafsteen verwijst bijvoorbeeld naar een vrome man, maar wordt vaak verkeerd vertaald als rabijn, of Heer.

–zoon, –sohn zoon van (Ashkenazi jidiish)
ben– zoon van (Hebreeuws)
ibn– zoon van (Arabisch)
–abi, –abu vader van (Hebreeuws, Arabisch)
–zadeh vader van (Iraniër)
–ian, –nia zoon van (Iraans)
–chi beroeps achtervoegsel (Iraans)
–i geografische aanduiding (Iraans)
–vitch zoon van (Slavisch, Russisch)