Voor degenen die nieuw zijn bij het testen van DNA, is het vaak een worsteling om te beseffen dat niet iedere bloedverwant DNA met u zal delen. De voor de hand liggende DNA-ge-elimineerden zijn in de mannelijke lijn het Y-chromosoom en in de vrouwelijke lijn het mitochondriale DNA. Als men niet op de betreffende stamlijn ligt, deelt men dat specifieke DNA niet met een voorouder. Maar hoe zit het met autosomaal DNA?
Ter herinnering: autosomaal DNA zit in de 22 chromosomen die niet betrokken zijn bij het bepalen van iemands geslacht. Autosomaal DNA wordt elke generatie die het wordt doorgegeven ongeveer gehalveerd. Daarom zijn de overige twee neven en nichten verder van elkaar verwijderd, hoe minder (of zelfs geen) DNA ze zullen delen. Het is gebruikelijk om neven en nichten te kennen via genealogisch archiefwerk ook als men geen autosomaal DNA met elkaar deelt. Dat betekent echter niet dat u geen familie bent. Het betekent gewoon dat men buiten het DNA-kansenspel valt om DNA met elkaar te delen.
Het is echter mogelijk dat jullie allebei verschillende segmenten hebben geërfd en dat men een andere neef heeft met wie jullie beide matchen. Dit is de reden waarom men zegt dat men diep en breed moet testen. “Diep” verwijst naar het eerst testen van de oudste leden van een gezin. “Breed” verwijst naar het testen van zoveel mogelijk mensen van dezelfde generatie. Door dat net wijd uit te werpen, kun men DNA-matches vinden die men misschien niet heeft, maar iemand anders wel. Dit kan o.a. met de triangulatie techniek. Uiteindelijk is men dan toch met elkaar (of je voorouders) verwant en kan ieder een plaatsje in de stamboom worden toegewezen!.
Waarom deel ik geen DNA met mijn neef?
Digitale toegankelijkheid bij Het Utrechts Archief
Websites en intranetten van overheidsinstellingen moeten voldoen aan de WCAG 2.0 criteria die worden genoemd in het ‘Tijdelijk besluit digitale toegankelijkheid overheid‘ van 3 mei 2018. Het doel van dit besluit is om alle digitale overheidsvoorzieningen toegankelijk te maken voor mensen met een fysieke of mentale beperking. Daarom zetten wij nu stappen om onze websites zo toegankelijk mogelijk te maken. Momenteel zijn we samen met onze webbouwer hard aan het werk om onze publiekswebsite digitaal toegankelijker te maken.
Waarom willen we digitale dienstverlening toegankelijk maken?
Wij willen dat onze informatie en diensten even bruikbaar zijn voor mensen mét een functiebeperking als voor mensen zónder functiebeperking. Denk aan gebruikers die doof, slechthorend, blind, slechtziend of kleurenblind zijn, of autistisch, dyslectisch of een kort werkgeheugen hebben. Maar ook iedereen die geen muis of touchscreen kan gebruiken, moeten wel gebruik kunnen maken van de informatie en diensten die wij aanbieden. Bekijk hier onze toegankelijkheidsverklaring. Klik op het toegankelijkheidslabel om de officiële, volledig verklaring te bekijken.
Ervaart u problemen met de toegankelijkheid van onze site? Of heeft u een vraag, verzoek of opmerking over digitale toegankelijkheid? Geef het aan ons door via inlichtingen@hetutrechtsarchief.nl of bel naar 030 286 66 11.
Geneanet – betrouwbaarheid van DNA-verwantschappen verbeterd
Geneanet-DNA: de weergave van de betrouwbaarheid van DNA-verwantschappen werd onlangs verbeterd
In de afgelopen dagen zijn alle DNA-verwantschappen herberekend, en er werden vele nieuwe verwantschappen gevonden. Tevens is ook de weergave van de betrouwbaarheid van de DNA-verwantschappen verbeterd.
In de DNA-verwantschapslijst werden slechts twee betrouwbaarheidsniveaus getoond, middels groene en rode stippen. Er is nu een extra niveau toegevoegd, dat wordt weergegeven door een oranje stip. Een groene stip staat voor een hoge betrouwbaarheid, een oranje stip staat voor een gemiddelde betrouwbaarheid : gedeeld DNA suggereert het bestaan van een verre verwantschap, maar dit kan te wijten zijn aan toeval. Een rode stip staat voor een lage betrouwbaarheid : het gedeelde DNA geeft geen zekerheid over of het om een verre verwantschap gaat of om een toevalligheid. Er is nu een nieuwe optie toegevoegd om de DNA-verwantschappen te kunnen sorteren op betrouwbaarheidsniveau. Hoe wordt deze gemiddelde betrouwbaarheid bepaald ?
Het bleek dat veel DNA-verwantschappen werden aangegeven met een lage betrouwbaarheid (rode stip), terwijl het bij sommigen van hen ongetwijfeld om echte verwanten ging. Het doel van het toegevoegde gemiddelde betrouwbaarheidsniveau is om deze mogelijke verwantschappen wat meer op de voorgrond te plaatsen, om u daarmee bij uw onderzoek verder te helpen.
Sommige DNA-segmenten worden gedeeld door een groot aantal individuen uit dezelfde bevolkingsgroep. Deze segmenten worden IBP (Identical by Population) genoemd. Ze genereren veel overeenkomsten tussen individuen, maar zijn van weinig betekenis in de genetische genealogie. Dit komt dat in deze groepen veel consanguiteit (inteelt) voorkomt. Aan de hand van de DNA-profielen, die op Geneanet-DNA werden geïmporteerd, konden we een aantal van deze segmenten identificeren, en daar wordt nu rekening mee gehouden bij de berekening van het betrouwbaarheidsniveaus van DNA-verwanten. Dus wanneer alle gedeelde DNA-segmenten IBP’s zijn, blijft de verwantschap laag in betrouwbaarheid, maar wanneer ten minste één van de gedeelde DNA-segmenten geen IBP is, dan wordt de verwantschap gezien als een met een hogere betrouwbaarheid. Ongeacht de kleur van de stip, de verwantschap kan echt- of toch niet-echt bestaan vooral voor de laagste percentages gedeeld DNA, minder dan 0,7%. De drie betrouwbaarheidsniveaus die getoond wordern, zijn dus simpelweg bedoeld om. verwantschappen die vanuit genealogisch oogpunt het meest interessant te signaleren.https://nl.geneanet.org/
Steeds meer onethisch gedrag van sommige gynaecologen komt aan licht
Steeds meer onethische gedrag van gynaecologen die kunstmatige inseminatie bij wensouders uitvoerden komen de laatste tijd aan het licht door toepassing van moderne DNA technologie. Dit kan zijn dat men eigen semen gebruikt maar ook een semen van een donor splitst en meerdere vrouwen daarmee bezwangerd. Dit is op zijn minst onethisch, en soms crimineel in geval van bedrog bijvoorbeeld onterechte declaraties. In de loop der tijd heb ik al eerder op enkele buitenlandse gevallen gewezen. In dit geval gaat het om een Nederlandse casus. Al eerder zijn ook in Nederland dergelijke misstanden bekend geworden o.a. de zaak van Jan Karbaat . Karbaat runde een eigen spermakliniek. Ivf bestond op dat moment nog niet, waardoor het insemineren van sperma de enige manier was voor vrouwen, buiten de biologische weg, om zwanger te worden. In april 2019 kwam aan het licht dat Jan Karbaat de vader van alle 49 donorkinderen was die meededen aan een DNA-verwantschapsonderzoek. Dat aantal liep in juli 2019 op tot zeker 53 kinderen. Inmiddels is van 61 donorkinderen bekend dat zij verwant zijn aan jan Karbaat .
De zaak betreft nu het onethische gedrag van de overleden gynaecoloog Jan Wildschut van het toenmalige Sophia ziekenhuis, inmiddels Isala, in Zwolle. Het blijkt nu dat hij meerdere keren zijn eigen sperma heeft gebruikt voor inseminaties, zonder dat de wensouders daarvan op de hoogte waren. Dat heeft Isala samen met de wettige kinderen, die op dit moment bekend zijn, naar buiten gebracht. De inseminaties hebben plaatsgevonden tussen 1981 en eind 1983, toen Wildschut stopte met zijn werk bij het fertiliteitscentrum van het Sophia ziekenhuis.In de tijd van de inseminaties bestond nog geen wet- en regelgeving. Bovendien ging men uit van de mogelijkheid van inseminatie van anonieme donoren. ,,Anoniem donorschap was voor 2004 nog niet bij wet verboden. De Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting (Wdkb) is op 1 juni 2004 in werking getreden. Sindsdien is het gebruik van zaad- en eicellen van anonieme donoren niet meer toegestaan. Hiermee zijn de risico’s deels ingeperkt
Met DNA-onderzoek en forensisch genealogische analyse is het opsporen van de naam van de zaaddonor nu in een aantal gevallen mogelijk. Veel van deze zogenaamde anonieme donoren zullen niet vermoed hebben dat het DNA-profiel, de anonimiteit doorbreekt. Ook de gynaecologen hebben niet kunnen vermoeden dat later door het DNA onderzoek hun misstanden aan het licht zouden kunnen worden gebracht. Het geval Isala, zal niet het laatste zijn dat nu kon worden opgespoord en onaangename verrassingen blijven vooralsnog steeds mogelijk. Punt is wel dat veel vroegere zaaddonoren niet meer leven.
Steeds meer kinderen die weten of vermoeden hebben dat de hun wettelijke vader niet de biologische vader is gaan op zoek naar deze biologische vader. Ieder kind heeft de wens om te weten wie zijn biologische ouders zijn Ook willen ze hiermee de kans op aangeboren afwijkingen bij kinderen uit relaties tussen halfbroers en -zussen – die niet weten dat ze dezelfde biologische vader hebben – voorkomen. Nog belangrijker is dat men iets weet over de kans op erfelijke aandoeningen die in de familie van de spermadonor voorkomen. Bij iedere medische anamnese is het voorkomen van bepaalde erfelijke aandoeningen een standaardvraag bij ieder medisch onderzoek.
Vaak gaan deze IVF-kinderen zelfstandig aan de DNA-slag bij de bekende commerciële bedrijven, maar er zijn al diverse instanties die dergelijke donorkinderen verder helpen bij hun speurwerk.
Een daarvan is Het Fiom, ( Federatie van Instellingen voor de Ongehuwde Moeder ) een overheidsorgaan uit 1930 dat hulp bood bij ongewenste zwangerschap. Fiom biedt momenteel informatie en geeft hulp aan mensen bij hun zoektocht naar biologische familie in Nederland en het buitenland. Ook beheert Fiom de KID-DNA Databank die een match bij anoniem donorschap mogelijk maakt. In de zaak Wildschut heeft het FIOM samen met het Nijmeegse Canisius Wilhelmina Ziekenhuis een zogeheten virtueel donorprofiel van Wildschut opgesteld. Dat is inmiddels opgenomen in de KID-DNA-databank van Fiom zodat achterhaald kan worden of mogelijk nog meer donorkinderen verwant zijn aan Wildschut, zonder dat het DNA-materiaal van de overleden oud-gynaecoloog in de databank staat. Voor het opstellen van een dergelijk virtueel profiel is DNA-materiaal van ten minste acht gerelateerde donorkinderen en minimaal vijf moeders nodig. Met behulp genetische triangulatie technieken kan men op basis van de verschillende DNA-profielen van diverse verwanten een DNA profiel construeren van de zaaddonor .Daarmee kunnen dan alle reeds aanwezige donorprofielen in de databank worden vergeleken, net als elk nieuw opgenomen DNA-profiel.
Deze huidige actuele Isala kwestie kwam onlangs aan het licht door matches in een aantal commerciële DNA-databanken met een nicht van Wildschut waarvan het DNA bij een van deze databanken met gebruikmaking van GEDMATCH was opgeslagen. Of er nog meer kinderen zijn verwekt met het sperma van Wildschut zelf is ondanks uitvoerig dossieronderzoek niet bekend, mogelijk komt dit nog bij meer donorkinderen aan het licht
https://www.medischcontact.nl/nieuws/laatste-nieuws/nieuwsartikel/gynaecoloog-gebruikte-eigen-zaad-bij-minstens-zeventien-inseminaties.htm
Het Delphine-effect: meer bastaardkinderen naar rechter
Kunstenares Delphine Boëll bewees dat een onmogelijk geachte procedureslag wel succesvol kan zijn.
Alle regels spraken in haar nadeel. Het onverwachte succes van Delphine Boël (52) inspireert andere buitenechtelijke kinderen. Advocaten en specialisten familierecht worden druk bevraagd door volwassenen die een zaak willen starten tegen hun vermoedelijke biologische vader. “Delphine had zogezegd óók geen schijn van kans.” Het onverwachte succes van Delphine Boël in haar strijd om erkenning als biologische dochter van de gepensioneerde Belgische koning Albert II, spoort andere buitenechtelijke kinderen aan om soortgelijke procedures te beginnen tegen hun vermoedelijke vader. De overwinning van de kersverse prinses van België leidt volgens advocaten in het familierecht nu al tot een ’Delphine-effect’, zo meldt men. Vroeger konden we buitenechtelijke kinderen redelijk gemakkelijk adviseren: begin niet te procederen, je maakt geen kans. Nu moeten we zeggen: probeer toch maar, alles is mogelijk. Delphine was ogenschijnlijk ook kansloos. Ze had alle wettelijke bepalingen tegen, maar won uiteindelijk wel.
Naar verluidt zijn er diverse „onwettige” kinderen die het voorbeeld van Delphine gaan volgen. De bestaande Belgische wetgeving is nog van Napoleon. De regel gold dat de echtgenoot van een vrouw die een kind kreeg automatisch de vader was. Dus staande een huwelijk is een kind van zijn vrouw altijd juridische een kind van de echtgenoot. Napoleon voorkwam daarmee allerlei vaderschapsacties bij eventuele nalatenschappen van militairen, die niet zelden bij burgers werden ingekwartierd. Deze basis filosofie heeft Delphine doorbroken. De waarheid van het bloed primeert op de rechtszekerheid van een familie: “een kind heeft het fundamentele recht om haar vader te kennen.”
Dit heeft grote gevolgen voor het DNA onderzoek in de genealogie. Mocht een buitenechtelijk kind via DNA onderzoek de vader kunnen opsporen, cq om andere reden het vaderschap waarschijnlijk kunnen maken, met de eis van een DNA-onderzoek dan kan het onwettige kind een deel van de nalatenschap opeisen als biologische vaderschap door DNA kan worden aangetoond. In een groot aantal gevallen zal het mogelijk zijn via DNA-analyse de achternaam van de potentiële vader te weten te komen. Hoe dat verder moet is nog onzeker. Het is ook duidelijk dat de wetgeving achterloopt bij de wetenschappelijke ontwikkelingen. Ik denk dat dit voor forensische genealogen wellicht een toekomstige markt is.
Nieuwe update van Heredis
Aankondiging van een nieuwe update van Heredis, de genealogiesoftware die beschikbaar is voor zowel Windows als Macintosh
Heredis is een genealogieprogramma dat over de hele wereld erg populair is. Het is beschikbaar in verschillende talen, wat waarschijnlijk veel van zijn populariteit verklaart.
Heredis is ook een van de gemakkelijker te gebruiken genealogieprogramma’s die tegenwoordig beschikbaar zijn. Nu hebben de producenten van Heredis (in Frankrijk) een grote update van het programma aangekondigd. Naast een kleurrijk en opwindend nieuw ontwerp biedt Heredis 2021 geweldige nieuwe functies. Het beschikt bovendien over een groot aantal lang gevraagde verbeteringen.
De genealoog kan voortaan een 360 ° weergave van zijn stamboom visualiseren !! Dit cirkeldiagram kan worden ingekleurd op generatie, geslacht, kwart, door gemarkeerde of “volledige” personen, waardoor de meest relevante gegevens in zijn genealogiebestand worden gemarkeerd. Deze weergave stelt de genealoog in staat om snel te visualiseren of een voorouder in een tak ontbreekt zonder het navigatietabblad te verlaten. Het cirkeldiagram kan maximaal 12 generaties bevatten. Het kan worden geëxporteerd naar PDF en vervolgens worden afgedrukt: dit is een fantastisch uitziende cirkeldiagram.
De mogelijk bij het onderzoek bestaat dat een vader of moeder niet kan worden gevonden? Het is niet ongebruikelijk om bij genealogisch onderzoek verlaten kinderen of kinderen geboren met onbekende vaders tegen te komen. In de meeste gevallen zijn de kansen om erachter te komen wie de ouders waren vrij klein. De genealoog kan dergelijke “doodlopende wegen” nu op een snelle en gemakkelijke manier categoriseren door de vakjes Onopspoorbare vader en Onopspoorbare moeder aan te vinken. Op elk moment kan hij deze personen aldus als Voltooid verklaren, zodat hij verder kan gaan en zich kan concentreren op meer vruchtbare onderzoeken zonder extra tijd te verspillen aan onnuttige inspanningen. Dankzij dit nieuwe label ziet de genealoog meteen of er naar een voorouder moet worden gezocht of niet.
Weet de genealoog zeker dat men in de genealogie geen aanvullende informatie over een bepaalde persoon zal vinden? Door een label kan men aangeven dat deze persoon “compleet” is dankzij het label “Verklaar als compleet” in het tabblad Persoonlijke gegevens. Een enorme tijdwinst!
Voortaan kan de genealoog indexen terugvinden die zijn aangemaakt door collega-genealogen of in andere genealogische bestanden van Heredis.
De mogelijkheid bestaat om een volledige selectie van gebeurtenissen, feiten of zoekopdrachten binnen de notitie van een medium te verwerken; Men kan ook zoeken in Kwartierstaten, of tussen de ene generatie en de andere. Aangepaste rapporten met extra velden: “aanmaakdatum” en “wijzigingsdatum” van een persoon zijn mogelijk. Een nieuwe optie is het Plaatsen-rapport: een plaatsnaam en zijn varianten groeperen,. Er is een samenvoeg-assistent: die waarschuwt tijdens samenvoegingen om gebruikers aan te moedigen eerst ouders samen te voegen en zo fouten te vermijden. Men kan gemakkelijk van ouder uitwisselen als een van de vader of moeder van je voorouder is verwisseld. De correctie wordt toegepast op alle broers en zussen. Verbergen kan vanaf nu lege vakken in de stamboom van de voorouders en krijg een beter overzicht van alle beschikbare of ontbrekende gegevens. Men kan een filter toevoegen aan Search Tracking om alleende stamboom einden (verst bekende voorouder) weer te geven: een real-time saver waarmee u kunt zien wat u nog moet doen.
2021 voor Windows en voor Mac is sinds 22 september 2020 beschikbaar voor alle genealogen. Klik hier voor de website
Bouwdossiers Assendelft, Koog aan de Zaan, Krommenie en Westzaan digitaal beschikbaar
De bouwdossiers van de voormalige gemeenten Assendelft, Koog aan de Zaan, Krommenie, Westzaan en Zaandijk zijn vanaf nu digitaal te raadplegen. U hoeft voor raadpleging van de bouwtekeningen, vergunningaanvragen en vergunningverleningen uit de periode ca. 1900-1973 niet meer naar de studiezaal te komen maar kunt deze online inzien.
Op de website kunt u zoeken of van een bepaald adres een bouwdossier uit de periode ca. 1900-1973 aanwezig is.
Wanneer een dossier digitaal beschikbaar is, ziet u onder de detailgegevens direct het plaatje van de eerste scan. Klik daarop en het bouwdossier opent in Pdf-formaat.
Wanneer een dergelijk plaatje niet aanwezig is, is het dossier uitsluitend in te zien op de studiezaal,.
Voor de andere (voormalige) gemeenten Oostzaan, Wormerveer en Zaandam geldt dat dossiers incidenteel digitaal raadpleegbaar zijn, de meeste dossiers zijn uitsluitend nog fysiek te raadplegen.
Zie voor bouwdossiers van de gemeente Zaanstad vanaf 1974 https://www.zaanstad.nl/mozard/!suite09.scherm1089?mWfrs=2378198&mNch=whl6h8ar2k
https://archief.zaanstad.nl/nieuws/nieuwsberichten/248-bouwdossiers-digitaal-beschikbaar
Indische genealogische vereniging, nieuwsbrief mei 2020
- Verborgen bronnen
Honderden namen op de wanden van de Jatijajar grot in Kebumen, Midden-Java. - Gusti Partini en andere Javaanse vrouwenlevens in de 20e eeuw
Op 28 september 2019 hield Madelon Djajadiningrat op verzoek van de IGV een lezing op de eerste Indische Roots Expertise Dag. De lezing geeft een uniek kijkje in het leven in en rondom de Javaanse Kraton, waarnaar Djajadiningrat in de jaren zeventig onderzoek deed. - Etniciteit. Geeft een DNA test antwoorden?
Etniciteit is een sociaal-culturele identiteit, die een bepaalde groep mensen of een aantal bevolkingsgroepen verbindt. De meeste mensen doen een DNA-test op zoek naar familieleden en verwanten of om een relatie vast te stellen. Soms omdat er sprake is van een donorkind, soms om in een vastgelopen genealogisch onderzoek een muur te doorbreken door matches te vinden en soms om een ouder-kind relatie vast te stellen. - Begraafplaats Makam Utara Laya, Yogyakarta
Een “nieuwe” begraafplaats in Yogyakarta. Van Yogyakarta is een aantal begraafplaatsen gedocumenteerd, maar de hoeveelheid informatie is relatief klein voor zo’n grote plaats.
In april 2004 bezocht IGV lid DirkJan Rozema de noordelijk gelegen Christelijk/Chinese begraafplaats, Makam Utara Laya (ook wel Tempat Pemakaman Umum Utara Laya Tompeyan), en maakte een film van een groot aantal grafstenen. DirkJan heeft deze nu als foto’s beschikbaar gesteld en een transcriptie verzorgd. De complete en geannoteerde transcriptie zal verschijnen in de Indische Navorscher van 2021,
Indisch onderzoeker Adriaan Intveld publiceert dit kwartaal een index van publicaties van begraaf- en gedenkplaatsen in Indonesië / Nederlands-Indië van de afgelopen 175 jaar. Per publicatie wordt aangegeven hoeveel namen bij benadering vermeld worden (in totaal gaat het om zo’n 34.000 namen). Het overgrote deel van deze publicaties is te vinden op de USB stick “IGV publicaties”. - Gen magazine,
het toonaangevende tijdschrift op het gebied van Nederlandse familiegeschiedenis, besteed deze maand aandacht aan ons boek met een voorpublicatie. Wij vroegen de geïnterviewden over hun mooiste jeugdherinneringen aan het vooroorlogse Nederlands-Indië, hoe zij de oorlog hebben meegemaakt en hoe zij de repatriëring naar Nederland hebben beleefd. Een belangrijk element in het interview was het vragen naar de Indische familiegeschiedenis. Op basis van de overlevering, documentatie van de geïnterviewden en intensief archiefonderzoek, hebben wij van deze families Indische stambomen opgesteld. Wij hebben kwartierstaten gemaakt die soms ver doorlopen tot in de VOC-periode. Daarnaast hebben wij veel ooms, tantes, neefjes en nichtjes in beeld gebracht die vaak terugkwamen in de verhalen - IGV steunt publicatie in Indonesië
Een van de speerpunten van de IGV is het uitbreiden van contacten met Indonesië. Momenteel zijn er op lokaal niveau veel initiatieven van jongere Indonersiërs geïnteresseerd in hun heritage. De IGV steunt een initiatief in het Midden-Javanse plaatsje Gombong, waar heritage onderzoeker Sigit Asmodiwonso een boek in voorbereiding heeft over de lokale geschiedenis, 1830-1942. Dankzij financiele steun vanuit de IGV en particuliere donaties wordt het boek Ngomong Gombong (praten over Gombong) nu gerealiseerd en zal later dit jaar verschijnen in Bahasa en Engelse versies. Donaties zijn nog steeds welkom (informatie) en zullen worden besteed aan het verspreiden van het boek in lokale scholen / centra. - Puzzel
Wij van de redactie vragen ons wel eens af: hoe goed zijn IGV leden eigenlijk in het oplossen van Indisch genealogische puzzels. Vandaar deze puzzel: wie schuilt er achter de de onderste, door een bijennest half verborgen naam, die op 6 juni 1915 samen met Rien Brouwer de Jatijajar grot (lees hier over deze grot) bezocht
Tip van de redactie: hoog resolutie KITLV-foto’s
Enkele websites gericht op de Duitstalige genealogie
Jarenlang was het een vereiste dat voor het vinden van een persoon je het specifieke dorp van herkomst moest kennen. Thans zijn grote doorzoekbare databases met Duitse records online beschikbaar waardoor zoekopdrachten meer mogelijkheden bieden. Zelfs niet-geïndexeerde documenten die voorheen buiten het digitale bereik van onderzoekers lagen, zijn nu doorzoekbaar op Duitse genealogische websites. Zo worden kerkregistratieboeken – die worden beschouwd als het ‘hart en ziel’ van de Duitse genealogie omdat ze vaak de enige 16e tot 18e-eeuwse archieven van gewone mensen zijn – nu gedigitaliseerd voor zowel protestantse als katholieke gemeenten. Evenzo komen er steeds meer burgerlijke registers online, evenals gazetteers die Duitse onderzoekers kunnen helpen het veranderen van geografische grenzen na te gaan. Dit is een veel voorkomend Duits probleem
De volgende lijst bevat enkele websites voor diegenen die op zoek zijn naar Duitse voorouders. Houd er rekening mee dat dit geen rangorde is: het nut van elke site zal tot op zekere hoogte afhangen van de specifieke familiegeschiedenis. Websites waarvoor een betaald abonnement vereist is, worden aangegeven met ($).
1. Archion ($)
De belangrijkste protestantse denominatie van Duitsland – een losse unie van meer dan een dozijn op de staat gebaseerde kerkorganisaties, gezamenlijk Evangelisch genoemd – heeft een geavanceerd digitaliseringsprogramma opgezet. Sinds 2013 hebben kerken scans van bestaande kerkregisters toegevoegd aan de Archion.de-website, met miljoenen pagina’s beschikbaar vanaf 2020.Hoewel Archion uiteindelijk hoopt zijn scans doorzoekbaar te maken, kunt u momenteel slechts gewoon door afbeeldingen bladeren. Archion is een betaalde site en biedt een verscheidenheid aan abonnementen.
2. Matricula
Toegang verkrijgen tot gegevens van de belangrijke rooms-katholieke bestanden was vroeger ramp. Sommige waren beschikbaar op FamilySearch.org en / of in de bibliotheek voor familiegeschiedenis, maar veel waren gewoon verboden terrein. Matricula, is een een non-profitorganisatie die de archieven van de katholieke kerk uit het oude Oostenrijks-Hongaarse rijk poogt te digitaliseren. Onder Matricula’s archieven vindt u katholieke registers uit Münster en Paderborn, evenals het historisch Duitse Groothertogdom Luxemburg. De site heeft ook een grote collectie rooms-katholieke Militärkirchenbücher – de “kazerneparochies” van gelegerde soldaten die vaak ver van huis waren.
3. FamilySearch
De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen (via haar bibliotheek voor familiegeschiedenis en FamilySearch-website) heeft lange tijd gezorgd voor een gestage hulp voor Duitse genealogen. FamilySearch heeft enorme collecties geabstraheerde gegevens (doop, huwelijk en begrafenis) en plaatsvervangers, evenals originele documenten met alleen afbeeldingen (d.w.z. niet-geïndexeerde) originele documenten die gebruikers kunnen doorbladeren. De steeds groter wordende FamilySearch Wiki, die heel veel artikelen bevat geeft info over geografische gebieden en bepaalde soorten records. Bovendien kunt u zoeken in de FamilySearch-catalogus, de kaartcatalogus voor de bibliotheek in Salt Lake City, door een dorpsnaam in het veld Trefwoord in te voeren om verbinding te maken met alle boeken en records die betrekking hebben op die stad. Men kan ook zoeken in de oude International Genealogical Index, een oude database met honderden miljoenen Duitse kerkregisters ().
4. Ancestry.de($)
Ancestry.de heeft een behoorlijk aantal Amerikaanse kerkelijke archiefcollecties voor etnisch Duitse gemeenten, waaronder de Historical Society of Pennsylvania-collecties en de Evangelical Lutheran Church in America-registers. Andere archiefverzamelingen, zoals die van naturalisaties en links naar vermeldingen bij Find A Grave kunnen de naam van het dorp van uw voorouder bevatten.
Onder de Duitse collecties van Ancestry.de bevinden zich de passagierslijsten in Hamburg. Deze records zijn afkomstig uit die belangrijke 19e-eeuwse haven en zijn onderverdeeld in twee collecties: de lijsten zelf en afbeeldingen van handgeschreven indexen op de lijsten. Zelfs als u al informatie heeft uit het aankomstrecord van uw immigrant in de Verenigde Staten, kunnen de Hamburg-lijsten gegevens over het dorp van herkomst bevatten die niet beschikbaar zijn in het aankomstdocument.
Voor degenen met een 18e-eeuwse immigrant-Duitse afkomst, heeft Ancestry.de digitale versies van gepubliceerde bronnen die het publieke domein zijn binnengekomen. Zoek in deze documenten op Ancestry.de op voornaam om rekening te houden met alternatieve spelling van achternaam.
Door een samenwerking met FamilySearch heeft Ancestry.de dezelfde verzamelingen essentiële vervangende records als de gratis site. Maar Ancestry.de heeft een betere doorzoekbaarheid voor sommige van deze bruikleencollecties, zoals de Württembergse Lutheran Church records. Het heeft ook enkele van de eerste collecties kerkregisters uit Thüringen en Saksen toegevoegd, het centrale Duitse gebied dat lange tijd geen betrouwbare overgebleven records had.
5. MyHeritage ($)
De internationaal gevestigde abonnementsdatabase MyHeritage kan hulp bieden.MyHeritage heeft ook gespecialiseerde zoektechnologieën (Instant Discoveries en Smart Matching) die gebruikers kunnen helpen een stamboom op te bouwen en snel in de stamboom van anderen te zoeken.
MyHeritage heeft unieke gegevens , met als belangrijkste een grote verzameling indexen van documenten uit de Duitse deelstaat Hessen (geboorten van 1874 tot 1911 en huwelijken van 1849 tot 1931).
Ook heeft MyHeritage een verzameling kerkregisters uit de voormalige provincie West-Pruisen (in het huidige Polen) en heeft het een sterke verzameling Duitse stadsregisters. Net als Ancestry.de, heeft MyHeritage tevens de grote Duitse datebestanden van vitale records van FamilySearch.
6. Meyers Gazetteer
MyersGaz.org is een waardevolle bron voor informatie over Duitse plaatsen: een digitale versie van de Meyers Gazetteer. Dit cruciale geografische woordenboek uit de periode van het Tweede Duitse Keizerrijk bevat een enorme hoeveelheid informatie over Duitse dorpen.
De gazetteer heeft een vermelding voor elk dorp met details zoals de bevolking, of het dorp kerkparochies had en tot welke burgerlijke stand, rechtbank en militaire districten het dorp behoorde.
Op de website staat ook een moderne Google-kaart van het gebied waarin het dorp ligt. Met de functie Historische kaart in- / uitschakelen kunt u een 19e-eeuwse overlay bekijken uit een andere belangrijke Duitse kaartenverzameling, Karte des Deutschen Reiches.
Als onderdeel van het wisselproces kunnen zowel de historische als de Google-kaarten worden geannoteerd met “pinnen” die protestantse en katholieke parochies tonen, evenals sites van joodse synagogen. Bovendien kunt u in- of uitzoomen op de historische en moderne kaarten om het perspectief te krijgen dat u nodig hebt.
Deze tool is nog in ontwikkeling. Op het tabblad Feedback kunnen gebruikers opmerkingen plaatsen over de gegevens of functionaliteit van de site. En onder het tabblad E-mail kunnen gebruikers hun e-mailadressen toevoegen voor andere onderzoekers die geïnteresseerd zijn in dezelfde achternamen of dorpen, hetgeen mogelijkheden voor samenwerking biedt.
7. Kartenmeister
Hoewel MeyersGaz.org het hele Tweede Duitse Rijk van 1871 tot 1918 bestrijkt, kan het onderzoeken van latere tijdperken vaag zijn. In de “mist van oorlog” tijdens Wereldoorlog I en II, verschoven de grenzen en werden plaatsnamen veranderd, waardoor problemen ontstonden om de voorouderlijke geboorteplaatsen op te sporen.
Afhankelijk van het gebied kan het dorp van de voorouder (en de gegevens die daar zijn gemaakt) zelfs van taal zijn veranderd toen het land van nationaliteit veranderde – bijvoorbeeld van Duits naar Pools omdat Polen na de Eerste Wereldoorlog gebieden veroverde die ooit door Pruisen en Oostenrijk werden bezet.
Ga naar Kartenmeister, een online gazetteer. De huizen in dorpen die ooit deel uitmaakten van het Duitse rijk: landen ten oosten van de rivieren Oder en Neisse in plaatsen als Oost-Pruisen, West-Pruisen, Brandenburg, Posen, Pommeren en Silezië.
Met Kartenmeister kunt u een Duitse of Poolse naam invoeren. De zoekopdracht levert informatie op over het dorp, waaronder: andere spellingsvarianten van de plaatsnaam, GPS-coördinaten, een link naar een Google-kaart en historische schattingen van de bevolking.
8 CompGen
Dit is de site van de zustervereniging van de NVG. Compgen wordt beheerd door de grootste ledenorganisatie voor familiegeschiedenis van Duitsland (Verein für Computergenealogie e.V.), die zich richt op online genealogie en duizenden leden telt.
Deze gratis site geeft databases met inleidingen over Duitstalige gebieden en recordgroepen. Registratie geeft abonnees een aantal speciale rechten (zoals deelname aan forums), maar is niet vereist om toegang te krijgen tot de databases van de site. Tools zijn:
• GEDBAS: miljoenen namen in openbare stambomen
• GOV: een dorpsgazetteer van het grootste deel van Midden-Europa, met als hoogtepunt een kaart met de grotere politieke territoria waartoe het dorp behoorde
• DigiBib: een link naar de belangrijkste Duitse bibliotheek met gedigitaliseerde historische documenten, waaronder een grote verzameling Adressbücher (stadsgidsen).
Men vindt er ook een verzameling van honderden doorzoekbare dorpsgenalogieën die bekend staan als Ortsfamilienbücher of Ortssippenbücher (grofweg ‘genealogische geschiedenisboeken van de gemeenschap’), of kortweg OFB’s. Historici creëerden deze na het doorzoeken van alle beschikbare bestaande records, en creëerden een document dat elke familie in een gemeenschap nummert en elk individu noemt samen met essentiële recordinformatie. Dit is een speciale Duitse vorm van genealogie beoefening.
Gezinnen zijn alfabetisch gerangschikt op achternaam en vermeldingen geven kruisverwijzingen naar waar andere gezinsleden in het boek voorkomen. Vooral Hessen en de regio Hannover zijn goed vertegenwoordigd, hoewel de database OFB’s uit Duitstalig Europa bevat.
9. GenTeam
Een aanzienlijk aantal mensen met “Duitse” afkomst heeft eigenlijk familieleden die uit Oostenrijk komen. Laten we daarom eens kijken naar GenTeam, een privéwebsite met miljoenen records en 50.000 geregistreerde gebruikers.
GenTeam, het geesteskind van professionele genealogieonderzoeker Felix Gundacker, is een gratis site die vol documenten staat – alles van de toonaangevende online gazetteer van Oostenrijkse landen tot indexen van kerkelijke archieven.
10. Grimms ’Wörterbuch
Het Duitse woordenboek uit het midden van de 19e eeuw gemaakt door de gebroeders Grimm. Dit woordenboek – door de kenners DWB genoemd – is de online plek om archaïsche woorden en zinnen te vinden, te definiëren en in context te gebruiken.
11. Geogen achternaam in kaart brengen
Onderzoek naar ongebruikelijke Duitse achternamen? Het Geogen-hulpprogramma voor het in kaart brengen van de achternaam identificeert waar de achternaam tegenwoordig in Duitsland wordt gevonden, wat een aanwijzing kan zijn voor de geschiedenis van uw familie. Een cirkeldiagram met een uitsplitsing in procenten per staat van waar mensen met die achternaam tegenwoordig wonen. De absolute kaart laat het aantal mensen met een bepaalde achternaam in elk Duits district zien. De ‘relatieve kaart’ laat de frequentie van de achternaam in elk district zien.
12. Das Telefonbuch
Als men potentiële familieleden heeft geïdentificeerd die Geogen gebruiken, kunt u proberen contact met hen te maken via Das Telefonbuch, de elektronische versie van het landelijke Duitse telefoonboek. De site heeft een eenvoudige interface: je hoeft alleen een achternaam in te voeren en optioneel een plaatsnaam. De zoekopdracht levert commerciële en residentiële vermeldingen op, samen met de bijbehorende namen, telefoonnummers en adressen. Klik op een afzonderlijke vermelding om een kaart met het thuisadres van de persoon te genereren. Vrijwel alle Duitsers die vaste lijnen hebben, zullen in Das Telefonbuch op[genomen zijn –
Een versie van dit artikel is verschenen in het mei / juni 2020 nummer van Family Tree Magazine.
De website Open archieven
Een zeer veel omvattende website. Open archieven is een website voor het vinden van genealogische gegevens in Nederland en België, ontwikkeld door Bob Coret . Ze bestaat voornamelijk uit burgerlijke stand , kerkregisters en bevolkingsregisters , maar er zijn ook veel andere soorten gegevens in opgenomen. Genoemd worden o.a. militieregister, scheepssoldij, politieregister, slavenregister en kadaster. Naast akten van het Nationaal Archief en van alle Regionaal Historische Centra bevat OpenArch gegevens zeer vele instellingen. Wat opvalt bij Open Archieven is dat er maar één zoekveld is, maar dat betekent niet dat je niet op twee personen kan zoeken. In het zoekveld kan je een eenvoudige of vrij complexe zoekterm plaatsen.
Openarch.nl is innovatief en een aggregator van open historische data. Zoals aggregatie van data uit bestanden van archieven en verenigingen van ca 250.000 miljoen (niet-unieke) records, uit archieven zoals burgerlijke en kerkelijke registers. Veel records zijn gekoppeld met scans in archieven of andere websites zoals FamilySearch. Records zijn ook gekoppeld aan online biografieën, online grafsteenwebsites en online stambomen. Contextinformatie wordt daar waar mogelijk toegevoegd zoals gegevens van historische weerstations, volkstellingen en historische kaarten. Er is uiteraard een link met FamilySearch . Open Archives heeft een partnerschap met FamilySearch, wat betekent dat sommige van hun records beschikbaar zijn gesteld op FamilySearch.
Het zoeken is Open archieven is in principe kosteloos, echter de verschillende zoek mogelijkheden zijn enigszins beperkt, een betere zoek mogelijkheid verkrijgt men door een abonnement af te sluiten, het zoeken met de beperkte mogelijkheden is goed te doen. De prijs van het Open Archieven abonnement is afhankelijk van het aantal persoonsvermeldingen op Open Archieven op het moment van afsluiten. In verschillende, korte, YouTube video’s wordt getoond hoe een en ander werkt.