Er is een nieuwe update verschenen van het genealogie programma GensDataPro.
Deze versie 3063 is een uitgebreide update; de grootste wijziging is een database wijziging. Hierdoor is het maximaal aantal records verhonderdvoudigd. Na opstarten heeft het programma even tijd nodig om de gegevens over te zetten.
Verder zijn er aanpassingen gemaakt aan een aantal gebeurtenissen om mogelijk te maken om precies aan te geven waar die gebeurtenis in de uitvoer moet komen.
Dan zijn er drie nieuwe objecttypes bijgekomen: het ziekenhuis, de kerk en de begraafplaats. In versiebeheer wordt uitgelegd waarvoor je deze objecttypes kunt gebruiken. Ook zijn er drie nieuwe objecttypes bijgemaakt: het bidprentje en het graf.
Tevens zijn er zeven nieuwe activiteitstypen toegevoegd: de Bar Mitswa, de bat Mitswa, Begraven, Trouwen, Hertrouwen, Bijgezet en Titel. Al deze activiteitstypen worden in versiebeheer toegelicht. Om de keuzelijst van de activiteitstypen niet te lang te maken kunt u zelf aangeven wat er in die lijst te zien moet zien. Overigens kan dit steeds aangepast worden.
De aanpassingen aan de activiteiten werken pas na een handeling van de gebruiker. Zie hiervoor de tekst in versiebeheer.
Tenslotte is ook het schermhelp bestand helemaal bijgewerkt.
Naast de hierboven genoemde wijzigingen en toevoegen zijn nog een aantal andere kleinere zaken aangepakt.
Lees daarom – na elke update – het versie beheer; te vinden op de Gens
Vanzelfsprekend kunt u met vragen over GensDataPro terecht bij de GensDataPro Helpdesk via het e-mailadres helpdesk@gensdatapro.nl. Zij helpen u graag.
De Depot Show: een podcast over vondsten uit het depot
Op 14 juni lanceert Regionaal Archief Tilburg een nieuwe podcastserie: de Depot Show. In de depots van het archief ligt veel moois verscholen, waar bijzondere verhalen over te vertellen zijn. In een serie van vijf afleveringen worden parels uit de collectie belicht.
Podcasts zijn bijna niet meer weg te denken uit de manier waarop mensen naar verhalen luisteren of kennis tot zich nemen. Veel medewerkers van het archief zijn fervente luisteraars. De toegankelijkheid van het medium maakt het zeer geschikt om verhalen bij archiefstukken te vertellen. Sterre Schlink, die de productie van de Depot Show voor haar rekening nam, legt uit: “Vanaf het eerste moment dat ik begon met werken in Regionaal Archief Tilburg was ik verrast over de hoeveelheid mooie dingen in het depot. Nog steeds denken mensen vaak dat een archief stoffig is, maar dat voel ik hier nooit. Het voelt eerder als schatzoeken. Bij elke doos die je openmaakt, kun je iets heel bijzonders vinden. Dat is precies wat mijn collega’s dan ook nogal eens overkomt: iets heel bijzonders vinden.” Na een vondst wordt onderzoek gedaan naar de verhalen achter de stukken. Door die verhalen te vertellen in een podcast, maakt het archief ze toegankelijk voor iedereen. Sterre merkt op: “Hoe mooi is het niet dat je zelf geen onderzoek hoeft te doen, dat is al voor je gedaan. Mijn collega’s vertellen je in de Depot Show graag over spannende, bijzondere, gekke of verbazingwekkende verhalen achter de stukken uit het depot.”
Elke aflevering gaat in op een enkele vondst of een verzameling stukken die bij elkaar horen. Dat kan van enkele eeuwen terug zijn, maar ook van ‘slechts’ vijftig jaar geleden. Eén aflevering gaat in op een proces-verbaal uit Gilze en Rijen, waarin een Franse vrouw langs de kant van de weg wordt gevonden. Ineens komt ze voor in de stukken, maar net zo snel is ze eruit verdwenen. Een collega werd door haar verhaal gegrepen en startte een speurtocht omdat ze wilde weten hoe het met haar is afgelopen.
Een andere aflevering belicht het fenomeen haarschilderijen. Tot halverwege de vorige eeuw werden van overleden personen herdenkingsschilderijen gemaakt, niet met verf, maar met afgeknipt haar van die persoon. Creepy? Een beetje. Het archief heeft een aantal van deze werken in de collectie. Je hoort in de podcast hoe die werken werden gemaakt en wie de personen achter de haarschilderijen waren.
De podcast stelt het archief in de gelegenheid om archiefstukken te belichten, die minder vaak onderzocht worden. De gehele collectie omvat de archieven van Dongen, Drimmelen, Oisterwijk, Oosterhout, Gilze en Rijen, Goirle, Hilvarenbeek, Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Loon op Zand en Tilburg. In de loop van de Depot Show komen veel van deze verschillende gemeenten voorbij en wordt uit verschillende tijdsperiodes geput. Veel verhalen kun je verbinden aan de hedendaagse tijd omdat ze over thema’s gaan die nu ook spelen. Geschiedenis is niet iets van ver weg, je kunt het linken aan iets wat nu om de hoek gebeurt, het is herkenbaar en houdt je een spiegel voor. De eerste aflevering van de Depot Show is vanaf 14 juni te beluisteren. De volgende afleveringen verschijnen iedere 2e woensdag van de maand. Vanaf www.regionaalarchieftilburg.nl en je favoriete podcast-app. De trailer en muziek zijn gemaakt door Job van Etten, het logo is ontworpen door DingDong, productie en mixage is gedaan door Sterre Schlink.
Waarom iedereen moet luisteren? Sterre verwoordt het al volgt: “Met deze podcast stap je even een andere wereld in. Je gaat je verbazen over hoe de dingen vroeger gingen. Het proces-verbaal uit de derde aflevering is een stukje papier, maar er zit een enórm verhaal achter. Hoe vet is het dat iemand dat helemaal heeft uitgezocht en het aan je vertelt?”
Wie was Miet Schijns? Miet Schijns woonde met haar familie aan het Wilhelminapark 34 in Tilburg (destijds Noorderpark geheten). Ze was de vierde dochter uit het gezin van zes kinderen. Als Miet 15 jaar oud is, overlijdt haar moeder. Twee zussen gaan het klooster in, een broer overlijdt in 1931 en de jongste zus trouwt. Miet (met de officiële voornamen Marie Françoise Louise Joseph), haar zus Net en haar vader wonen lang samen in het huis aan het Wilhelminapark. In de Eerste Wereldoorlog vangen ze Belgische vluchtelingen op. In het jaar na die oorlog begint ze met schrijven, met een wisselende frequentie. Ze schrijft door tijdens de Tweede Wereldoorlog, dan bijna dagelijks.
Op 10 mei 1940 begint Miet in een nieuw boekje, het vorige was vol: “ ’t Is wel op een ongeluksdatum dat ik dit nieuwe dagboek moet beginnen. Gisteren leefden we nog zo rustig en kalm en nu zitten we opeens al midden in de ellende.” Wanneer de Duitsers in mei 1940 ons land binnenvallen, zijn de zussen Schijns voorbereid. Zodra het luchtalarm afgaat, gaan ze naar de kelder, die ze in de maanden daarvoor al hebben ingericht. Ook mensen uit de buurt maken hier gebruik van. In de eerste dagen van de oorlog worden verschillende kennissen, die door de oorlogshandelingen getroffen zijn, in hun huis opgevangen.
In haar dagboeken steekt zij haar anti-Duitse sentimenten niet onder stoelen of banken. Ze beschrijft het dagelijks leven in bezettingstijd: de verschillende Duitse inkwartieringen (“onze mof”), de schermutselingen met de beruchte NSB-politieagent Piet Gerrit, de huiszoekingen en de steeds verdergaande maatregelen van de Duitsers. In bedekte termen schrijft zij ook over de verzetsactiviteiten waarin zij en haar zus medio 1942 steeds intensiever betrokken worden. Diverse personen vonden in hun huis een veilig onderkomen omdat ze in hun eigen huis niet veilig waren voor Duitse invallen.
In het voorjaar van 1943 ontstaat er een verzetsgroep waar de zussen Schijns deel van uitmaken. In 1944 is het een komen en gaan van mensen die bij de zussen Schijns een onderduikadres vinden. Het huis van de zussen wordt niet alleen gebruikt om mensen te laten onderduiken, het is ook een vergaderplek voor het verzet, er worden boodschappen ontvangen en doorgegeven en er worden zaken opgeslagen (bijvoorbeeld bonkaarten) die niet gevonden mogen worden door de Duitsers.
In 1977 verhuizen Miet en Net Schijns naar de Indigolaan 96b in Tilburg. In 1981 overlijdt Net. Miet verhuist in 1983 naar Eindhoven, naar de Herman Gorterlaan, waar ze op 13 mei 1984 op 88 jarige leeftijd overlijdt.
Transkribus De software waarmee de handgeschreven teksten zijn overgezet naar getypte tekst heet Transkribus. Het wordt vaak gebruikt voor tekstherkenning, beeldanalyse en structuurherkenning van historische documenten. Kort gezegd: je stopt er handgeschreven tekst in, traint het programma het handschrift te herkennen, en uiteindelijk levert het computergeschreven tekst op. Er is veel tijd gestoken en in het leren herkennen van het handschrift van Miet. Vrijwilligers hebben hiervoor uit elk dagboek de eerste 20 pagina’s overgetypt. Transkribus kon op basis van deze data zichzelf het handschrift eigen maken.
Transkribus vergemakkelijkt het de archiefonderzoeker als die op moeilijk leesbare archiefdocumenten stuit. Regionaal Archief Tilburg ziet de potentie van dergelijke systemen en zal dit in de nabije toekomst steeds vaker gaan inzetten om teksten om te zetten in leesbaar schrift.
Nieuwe maand, nieuwe indexen om door te pluizen. Zoals altijd vermelden we hieronder welke indexen afgelopen maand online zijn gekomen. Zo wordt jouw zoektocht in het Brabantse verleden net een stukje makkelijker!
Vrouwen aan het werk, vermoedelijk in de kousenfabriek Jansen de Wit. Fotograaf Charles Verzijl, collectie BHIC, nr. 1906-000898
In mei 2023 zijn de indexen van de volgende bronnen toegevoegd. In de meeste gevallen zijn deze bronnen ook al digitaal te vinden op onze website.
Burgerlijke stand
Geboorten
Diessen: 1913-1922
Dongen: 1913-1922
Eethen, Genderen en Heesbeen: 1858-1882
Emmikhoven en Waardhuizen: 1857-1879
Etten-Leur: 1920-1922
Fijnaart en Heijningen: 1918-1922
Geertruidenberg: 1913-1922
‘s-Hertogenbosch: 1815, 1843, 1847, 1891, 1895, 1901 en 1921-1922
Heusden: 1811-1812, 1883-1902
Huijbergen: 1913-1922
Nieuwkuijk: 1903-1922
Oosterhout: 1910-1912
Oudheusden: 1913-1922
Raamsdonk: 1878-1885
Terheijden: 1903-1912
Waalwijk: 1913-1922
Werkendam: 1913-1922
Woensdrecht: 1913-1922
Woudrichem: 1896-1902
Zevenbergen: 1918-1922
Doop-, trouw- en begraafboeken
Dopen
Beers: 1751-1811, 1822
Berlicum en Middelrode: 1603-1620
Heesch: 1750-1810
Schijndel: 1742-1764
Trouwen
Beers: 1751-1811, 1822
Berlicum en Middelrode: 1604-1620
Begraven
Beers: 1751-1811, 1822
Berlicum en Middelrode: 1613-1620
Schepenbanken
Berghem: 1695-1710
Berlicum: 1723-1733
Heeswijk: 1764-1778, 1790-1805
Helvoirt: 1778-1808
Oijen: 1808-1811
Schijndel: 1787-1789
Stad en Land van Megen: 1802-1804
Veghel: 1767-1776
Foto’s
Aan de digitale beeldbank zijn in de afgelopen maand afbeeldingen toegevoegd:
DCCUI-: Foto’s Homburg, Cuijk
DCVAR-: Foto’s Maijweg en Brede Haven, ‘s-Hertogenbosch
Het doorzoekbaar maken van bovengenoemde bronnen is uitsluitend mogelijk dankzij de hulp van ruim 90 vrijwilligers die werkzaam zijn bij het BHIC. Wij bedanken alle vrijwilligers voor hun betrokkenheid en inzet!
Tijdens herinventarisatie van het archief van het korps politie van Hilversum werd een serie boekjes aangetroffen met daarin overzichten van gearresteerde personen uit de periode 1942 – januari 1946. In deze arrestantenregisters staan niet alleen de namen van de arrestanten, maar ook de reden van gevangenzetting. Dat kon variëren van fietsendiefstal tot illegale slachting, maar ook mensen die Joden hielpen met onderduiken. Een deel van de boekjes is gedigitaliseerd en kunt u op onze website doorbladeren.
Ook in het archief van de gemeente Loosdrecht zijn interessante documenten teruggevonden. Bijvoorbeeld dossiers met registraties van huizen, landerijen en vaartuigen die de Duitse bezetter opeiste van de inwoners. Uit deze stukken komt duidelijk naar voren dat de bezetter zoveel mogelijk land rondom het vliegveld in bezit wilde krijgen.
Het Streekarchief werd dit jaar blij verrast met de schenking van documenten uit de nalatenschap van Hendrik Coenraad Jacob Schaap. De heer Schaap was tijdens de oorlog werkzaam bij de Hilversumse distributiedienst, die gevestigd was op Oude Enghweg 19. Hij en zijn collega’s waren verantwoordelijk voor de afgifte van bonnen die inwoners konden inwisselen voor bijvoorbeeld schoenen en kleding. Wat niemand wist is dat ook zij in contact stonden met het verzet en bonnen doorgaven aan onderduikers. Helaas werden de medewerkers in het najaar van 1943 verraden en gevangengezet in het beruchte ‘Oranjehotel’ in Scheveningen. Gelukkig werden zij (waarschijnlijk door gebrek aan bewijs) weer op vrije voeten gezet.
Al deze bronnen helpen ons om een goed inkijkje te krijgen in het dagelijks leven tijdens de Tweede Wereldoorlog.
In onze studiezaal kunt u de archieven raadplegen:
