Home Blog Pagina 96

Probeert men DNA te stelen?

0

In de VS dringt men aan op uitbreiding van strafrechtelijke sancties.
Het kan een nieuwsgierige buurman zijn die uw afkomst in twijfel trekt. Misschien is het een minnaar die nieuwsgierig is of jij een gen draagt voor mannelijke kaalheid. Of een rijke grootouder die controleert of je genetisch wel verwant bent.

Het enige dat nodig is om erachter te komen, is een DNA-monster, of iemands erfelijk materiaal, en wat goedkope tests. Experts waarschuwen dat diefstal van DNA van een haarlok of een object dat u hebt aangeraakt steeds waarschijnlijker wordt en dat men slachtoffer kan worden zonder dit ooit te weten.

Er bestaat terecht zorg over dit nieuwe risico van technologisch gluren en inbreuk maken op de persoonlijke levenssfeer, Men overweegt het onwettige gebruik van DNA tot een ernstiger misdrijf te maken. Een wetsvoorstel beoogt het ongeautoriseerde gebruik van DNA te ontmoedigen door het te veranderen in een misdrijf waarop vijf jaar celstraf staat.

Sommige legitieme doeleinden en uitzonderingen moeten door kunnen gaan: politierechercheurs kunnen tijdens onderzoeken DNA verzamelen en familierechtbanken kunnen DNA-tests bevelen om vaderschap vast te stellen. Onduidelijk is momenteel hoe wijdverbreid DNA-misbruik is geweest en of er al mensen zijn vervolgd volgens de bestaande wet. Toch zeggen de autoriteiten dat het potentieel groot is, dankzij een toename van algemeen beschikbare genetische testkits die op de markt zijn gekomen.

In de afgelopen decennia waren de meeste privacy-problemen rond DNA er op gericht om te voorkomen dat verzekeringsmaatschappijen een ziektekostenverzekering weigeren of premies voor mensen verhogen op basis van hun genetische informatie. Federale wetgeving verbiedt zorgverzekeraars en werkgevers dit te doen.

Vorig jaar breidde men de openbare bescherming uit om ook te voorkomen dat levensverzekeraars en langdurige zorgverzekeraars dekking opzeggen, beperken of weigeren op basis van DNA-resultaten. De enige uitzondering is als een persoon een specifieke medische diagnose heeft die verband houdt met genetische informatie.

https://news.yahoo.com/someone-trying-steal-dna-florida-120100104.html

Aanwinsten Delpher

0

Er zijn 65.378 nieuwe krantenafleveringen aan Delpher toegevoegd. Het betreft 19 titels die nog niet eerder op Delpher stonden en daarnaast aanvullingen op 7 krantentitels die al eerder online stonden.

Nieuwe titels in Delpher:

  • Algemeen Nederlandsch landbouwblad (1921-1934)
  • Algemeene landhuishoudelijke courant (1847-1848)
  • Algemeene nijverheids courant : weekblad voor landbouw, koophandel, zeevaart, fabrijkwezen, kunsten, volkshuishoudkunde, statistiek enz. (1849-1851)
  • Arnhemsche courante (1632)
  • Bijblad van de landbouw-courant (1864-1877)
  • De runderpest : bijlage tot De landbouw-courant (1865-1867)
  • De voorheen Nederlandsche, nu de Vaderlandsche courant (1795)
  • De vrije socialist (1898-1940)
  • Land en volk (1905-1911)
  • Landbouw-courant (1851-1891)
  • Landhuishoudelijke courant : weekblad voor den Nederlandschen akkerbouwer,veehouder, houtteler, boomkweker, warmoezier en grondeigenaar (1849-1850)
  • Nederlandsch landbouw weekblad : officieël orgaan van het Nederlandsch Landbouwcomité en de tot het Comité toegetreden Maatschappijen (1892-1920)
  • Nieuwe landbouw-courant (1882-1893)
  • Nijverheids-courant : weekblad voor landbouw, veeteelt, koophandel, zeevaart, visscherij, fabrijkwezen, kunsten, ambachten, volkshuishoudkunde, statistiek enz (1851-1853)
  • Het nieuwsblad voor Nederland (1883-1915)
  • Uytgesogte nieuwe tijdingen van den … (1684)
  • Vaderlandsche courant (1795)

Aanvullingen op kranten die al in Delpher stonden:

  • De Volkskrant (1919-1939)
  • Dragtster courant (1864-1950)
  • Nieuwe Veendammer courant (1875-1889)
  • Opregte Haarlemsche Courant (1870-1900)
  • Twentsche courant (1845-1941)
  • Veendammer courant (1886-1905)
  • Zutphensche courant (1849-1941)
  • Opregte Leydse courant (1692-1718)
  • Oprechte Bataafsche courant (1797-1798)

De kranten zijn afkomstig van:

  • Wageningen UR Library
  • Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis
  • Tresoar
  • Universiteitsbibliotheek Utrecht
  • Veenkoloniaal Museum
  • Stadsarchief Enschede
  • Regionaal Archief Zutphen
  • Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid
  • Koninklijke Bibliotheek

Daarnaast is de externe krantenbank van het Gemeentearchief Schiedam toegevoegd, waarmee er ruim 215.000 Schiedamse kranten tot 1945 nu ook via Delpher doorzoekbaar zijn.

Dankzij een uitbreiding van het contract dat de KB heeft gesloten met auteursrechtenorganisaties zijn nu 3545 tijdschriften tussen1960 en 1970 extra toegankelijk via Delpher. Deze tijdschriften stonden al langer op Delpher, maar waren tot nu toe alleen toegankelijk vanuit de leeszaal van de KB. U kunt de gedigitaliseerde publicaties nu ook online, buiten de KB, bekijken.

Het onderzoek tussen genealogie en kanker

Ongeveer een derde van alle kankergevallen kan worden toegeschreven aan erfelijke genen.

Het is de grootste en langste studie die tot nu toe is gedaan om de familiebanden met kanker te onderzoeken en het stelt vast dat bepaalde soorten kanker zeer sterke genetische banden blijken te hebben met name zaadbalkanker (seminoom), retinoblaastoom (oogkanker bij jonge kinderen) en melanoom.

De algemene bevindingen zijn geen grote verrassing. Ze ondersteunen eerdere bevindingen die aantonen dat ongeveer een derde van alle kankergevallen te wijten is aan defecte genen. De meeste andere oorzaken zijn te wijten aan zogenaamde leefstijlfactoren zoals roken, dieet en lichaamsbeweging.

Nieuw is de variatie in erfelijk risico per type kanker. Ongeveer 58 procent van de gevallen van melanoom (huidkanker), 57 procent van de gevallen van prostaatkanker en 39 procent van de eierstokkanker lijken te wijten te zijn aan overerving.

Nierkanker is ongeveer 38 procent van de tijd gekoppeld aan overerving, borstkanker 31 procent van de tijd en baarmoederkanker 27 procent van de tijd. De groep van de Harvard T.H. Chan School of Public Health keek naar de medische dossiers van meer dan 200.000 tweelingen, zowel identiek als broederlijk, geboren in Denemarken, Finland, Noorwegen en Zweden tussen 1943 en 2010.

Het wegnemen van de verschillen tussen identieke en broederlijke tweelingen is een aloude manier om onderscheid te maken tussen erfelijke, genetische invloeden en andere factoren, zoals een gedeelde omgeving. Een identieke tweeling deelt nagenoeg al hun genen, terwijl de twee-eiige tweelingen genetisch net zo gelijk zijn als alle andere broers en zussen. Verschillen in kankercijfers tussen deze twee groepen wijzen dus heel sterk op genetische factoren.

Kanker werd gediagnosticeerd bij 38 procent van de identieke tweelingen en 26 procent van de twee-eiige tweelingen. Dus als een twee-eiige tweeling werd gediagnosticeerd met een vorm van kanker, had zijn of haar tweeling ook een verhoogd risico van 37 procent om kanker te krijgen. Maar voor identieke tweelingen was het risico 46 procent.

“Vanwege de omvang van deze studie en de lange follow-up kunnen we nu belangrijke genetische effecten voor veel kankers zien. Testiculaire kanker (seminoom) bleek een zeer hoog erfelijk risico te hebben. Het risico van een man op kanker van de zaadbal was 12 keer hoger als zijn twee-eiige tweeling het had, maar 28 keer hoger als zijn genetisch identieke tweeling het had.

Ongeveer 1 procent van de bevolking kreeg melanoom, de dodelijkste vorm van huidkanker. Maar als iemands broederlijke/zusterlijke tweeling het kreeg, was zijn of haar risico 6 procent en als een identieke tweeling het had, was het risico voor de andere tweeling 20 procent.

Sommige van de risico’s voor twee-eiige kankers voor zowel prostaat als borstkanker kunnen te wijten zijn aan de effecten van het delen van dezelfde baarmoeder. Beide worden sterk beïnvloed door hormonen, ook die van een groeiende foetus.

“Longkanker had een van de meest gedeelde milieucomponenten, waarschijnlijk als gevolg van gedeelde rookgewoonten van tweelingen”, schreven de onderzoekers.

Ook de kerk van de heiligen der laatste dagen werkt voor dit  type onderzoek nauw samen met de Universiteit van Washington om personen te identificeren die mogelijk kankerverwekkende genetische varianten hebben. Deze patiënten worden geïdentificeerd door genealogisch onderzoek op de verschillende lijnen van deze deelnemers die dezelfde varianten hebben.

Wat men doet, is dat zij deze deelnemers met de variant kankerdragers vervolgens naar het BYU-team van de universaliteit van de heiligen der laatste dagen stuurt. Ze doen het onderzoek naar hun stambomen om hen te helpen identificeren welke voorouder de variant mogelijk heeft gehad. En zoeken dan naar die afstammelingen van die voorouders, zodat ze kunnen worden geïdentificeerd, met de deelnemers contact kunnen opnemen en hen vertellen over hun verhoogde kans op kanker. “

Deze erfelijke ziekelijke borstkankergenen – zoals BRCA1 en BRCA2 n of een van de vier genen die het Lynch-syndroom veroorzaken, hebben een hoger risico op het ontwikkelen van bepaalde soorten kanker, met name van de dikke darm –  en zij veroorzaken een meer dan 50 procent levenslange kans op kanker voor de mensen die deze zieke genen erven.

“Als iemand op de hoogte is van dat risico op kanker, kunnen kan men kanker voorkomen of  het risico op kanker verkleinen. Mensen die bijvoorbeeld weten dat ze het risico op darmkanker hebben geërfd, kunnen colonscopieën laten uitvoeren, waardoor hun risico op darmkanker wordt verlaagd  De meest kosteneffectieve en gemakkelijkste manier om kanker te voorkomen is dat iemand met een erfelijke genetische mutatie zijn familieleden inlicht.

Zie findmyvariant.org

Hollands Noorderkwartier maart 2021 Oproep van patiënten met PLN

In dit nummer staat een oproep die ik hier wil herhalen. Mevrouw Anette Klinkert is op zoek naar mensen met de erfelijke ziekte PLN.  De PLN-mutatie is pas sinds 2010 bekend. De ziekte komt voor bij afstammelingen van Aagje Ruiter (05-04-1778 Lutjebroek) en Pieter Kist 02-06-1775 Medemblik)

Er is een dringende oproep: Degene die een relatie het Kist/Ruiter uit de Streek met Botman  en Glijnis kunnen aangeven worden dringend verzocht dit door te geven aan de stichting PLN: https://plnheart.org of  aan het UMC Annette heeft de erfelijke hartspierziekte PLN – UMC Utrecht

Hier wat gegevens van deze ziekte
Bijna alle PLN-patiënten zijn afstammelingen van een Nederlandse voorouder. Nederland heeft momenteel de grootste patiëntenpopulatie van PLN-cardiomyopathie (ongeveer 1.500 patiënten in Nederland zijn geïdentificeerd en duizenden nog steeds niet geïdentificeerd), maar families met PLN-cardiomyopathie zijn nu ook in andere landen geïdentificeerd. Over de hele wereld zijn er duizenden mensen met deze PLN-genmutatie. De mutatie is echter relatief nieuw en daarom is er nog veel over onbekend. Dit betekent ook dat het voor sommigen te laat is om medische behandeling te krijgen.

De PLN R14del-mutatie is een genetische aandoening die een myocardiale hartziekte (cardiomyopathie) veroorzaakt, waarbij de hartspier kan verwijden en niet goed kan pompen. Dit betreft voornamelijk de linker hartkamer maar vaak ook de rechter waar veel bindweefsel aanwezig is. Een typisch PLN-kenmerk is dat er veel levensbedreigende hartritmeproblemen optreden bij mensen met deze genmutatie.

De PLN-mutatie is een erfelijke genetische ziekte. De erfelijke mutatie betreft het PLN-gen (phospholamban). Deze mutatie wordt van generatie op generatie doorgegeven. Deze mutatie vererft autosomaal dominant: als iemand de PLN-aanleg heeft, betekent dit dat deze persoon 50% kans heeft om deze hartziekte door te geven aan elk van zijn / haar kinderen. Zijn vader en moeder bloedverwant, dan is de overervingskans nog hoger.

PLN is levensbedreigend… het dragen van het PLN-gen is vergelijkbaar met een tijdbom: het kan zichzelf plotseling openbaren en tot voortijdige dood leiden. De PLN-mutatie is in verband gebracht met het optreden van hartaandoeningen en hartfalen. Uit eerder onderzoek onder een groep van 51 patiënten met een myocardiale hartziekte bleek dat bij 47% van deze patiënten een aritmie optrad die leidde tot een shock van een interne defibrillator (ICD) om het normale hartritme te herstellen. Bij 18% van deze patiëntengroep werd een harttransplantatie uitgevoerd en bij 36% van de patiënten was een nauw verwant familielid plotseling overleden voor het bereiken van de leeftijd van 50 jaar als gevolg van een hartstilstand. Een andere studie onder een groep van 403 personen met de PLN-mutatie toonde aan dat het risico om te overlijden veel groter is in vergelijking met de algemene bevolking, vooral in de leeftijdscategorie 20 tot 25. In een subgroep van 295 personen die een onderzoek bij een cardioloog hadden ondergaan, trad gedurende een periode van 42 maanden bij 19% van de personen een levensbedreigende aritmie op en bij 11% van de personen ernstig hartfalen.

Verder in dit nummer o.a.

  • Herinneringen aan Piet Aaij
  • Genealogie en erfelijke ziekten
  • Droogmakerijen in Noord-Holland
  • Genealogie van Steentijd tot de moderne mens
  • De leugen regeert
  • NGV – website 2.0
  • Leugens

Passagiers gezocht! Passagierslijsten Holland-Amerika Lijn bijna online

Via het crowdsourcingsplatform VeleHanden hebben meer dan 1.600 vrijwilligers meegewerkt aan het digitaal ontsluiten van de passagierslijsten van de Holland-Amerika Lijn (HAL). De reeks 1900-1920 stond al online, binnenkort kan er ook gezocht worden naar passagiers die tussen 1921 en 1945 de oversteek maakten van en naar Amerika.

De geschiedenis van de HAL begint in 1871 in Rotterdam. Hier richtten Antoine Plate en Otto Reuchlin een rederij op met als doel een lijndienst te onderhouden tussen Rotterdam en New York. In de volksmond werd de rederij al snel de Holland-Amerika Lijn genoemd en in 1896 nam de directie deze naam officieel over. Sindsdien staat de rederij bekend als de NV Nederlandsch-Amerikaansche Stoomvaart Maatschappij Holland-Amerika Lijn (NASM), kortweg de HAL.

Voor de HAL vormden de landverhuizers een zeer belangrijke groep passagiers. Tussen 1880 en 1920 verlieten miljoenen Europeanen, voornamelijk uit Oost-Europa, het continent om hun hun heil in Amerika te zoeken. Zij zijn met naam en vertrekplaats terug te vinden in de passagierslijsten.

Collectie Stadsarchief Amsterdam.

Beschrijving 500.000 Haagse gezinskaarten onverwacht snel afgerond

0

Eind maart 2020 startte het Haags Gemeentearchief een project om ruim 500.000 gezinskaarten beter toegankelijk maken. .  Onder de naam ’Hagenaars en Hagenezen, bevolkingsregister Den Haag 1913-1939’ startten we eind maart 2020 een project om dit bevolkingsregister, dat bestaat uit ruim 500.000 gezinskaarten, digitaal beschikbaar te stellen aan het publiek.

De gezinskaarten waren al digitaal beschikbaar, maar de kwaliteit van dit huidige online aanbod voldoet niet meer aan onze wensen. Het bestand is onvolledig en er zitten fouten in de indexering, waardoor de zoekresultaten soms onbetrouwbaar zijn. Genoeg aanleiding dus om al deze gezinskaarten opnieuw te scannen en te beschrijven. Een enorme klus, waarvan de verwachting was dat deze zeker twee jaar in beslag zou nemen. En dus zochten we de samenwerking op met het  platform vele handen. Er waren veel aanmeldingen. Het aantal deelnemers is momenteel 913.

Het invoeren verliep zó voorspoedig dat we besloten om ook de Loosduinse gezinskaarten en de kaarten van het Loosduinse dienstbodenregister aan het project toe te voegen. Dankzij deze enorme hoeveelheid vrijwilligers en het hoge tempo waarin wordt gewerkt, is het project voor wat betreft het beschrijven van de kaarten nu al afgerond. De controle van de ingevoerde gegevens is nog niet afgerond, de verwachting is dat dit nog ruim een maand gaat duren. Zodra ook de controle klaar is, zullen de nieuwe scans en de beschrijvingen beschikbaar gemaakt worden op onze website.

Bron: Haags Gemeentearchief

Nieuwe archieftoegangen op de website archief Tilburg

0

♦ Zoeaven Tilburg Raamsdonk Oisterwijk
♦Maycrete-woningen, noodwoningen, aan de Joannes Berisstraat. Geertruidenberg
♦2765. Archief van de Luchtbeschermingsdienst te Raamsdonk, 1939-1945.
♦ 717.Kampbeheerder van het kaderheem de Nationale Jeugdstorm te Oisterwijk, 1943-1944.
♦ 185. Archief van het Comité voor Maatschappelijke Wederopbouw te Tilburg, 1944-1946.
♦ 1093. Persoonlijk archief van Jos (J.M.) van Rijen (1916-2000), 1929-2000.
Josephus Martinus van Rijen, die in Tilburg werd geboren, in 1935 vrijwillig in dienst bij het zesde regiment infanterie. In de meidagen van 1940 vecht hij als sergeant bij Moerdijk waar hij door een kogel aan zijn hoofd gewond raakt. Hij wordt naar het Sint Ignatius Ziekenhuis in Breda gebracht waar hij wordt geëvacueerd. Uiteindelijk valt hij in de handen van de Duitse troepen die hem krijgsgevangen houden. Na een omzwerving door Frankrijk wordt Joseph weer herenigd met zijn verloofde in Breda. Op 27 januari 1941 trouwt hij met Gertrud Braun in Breda. Tijdens de oorlog werkt hij voor het departement van Financiën als tijdelijke hulpcommies. Vanaf 24 juni 1943 tot aan de bevrijding moet hij echter onderduiken. Na de bevrijding meldt hij zich aan als oorlogsvrijwilliger en is hij onderdeel van de Binnenlandse Strijdkrachten.
bron zie: Regionaal Archief Tilburg

Breda – nieuw Vele Handen-project

Bredase notarissen 1843-1905

Ons nieuwe Vele Handen-project staat online! We hebben de repertoria gescand van notarissen die in de periode 1843-1905 in Breda gevestigd waren. Alles bij elkaar levert dat zo’n 3500 scans op, die voor je klaar staan op het crowdsourcing platform Vele Handen. Vanaf 1811 was een notaris verplicht om jaarlijks een overzicht te maken van de door hem afgegeven aktes. Zo’n overzicht noemen we een repertorium. Het repertorium vermeldt per akte de datum, de aktesoort en een korte samenvatting met daarin de personalia van betrokken partijen. Repertoria zijn dus de wegwijzers in notariële archieven en een belangrijke bron bij stamboom- en huizenonderzoek! 

Zie: https://stadsarchief.breda.nl/actueel/nieuws/316-nieuw-vele-handen-project

Vanuit thuis de geschiedenis van Deventer toegankelijk maken

Onlangs is Historisch Centrum Overijssel gestart met een pilot waarbij door middel van crowdsourcing de digitale toegankelijkheid van archiefstukken wordt vergroot. De Deventer Stadsresoluties 1566 – 1795 worden ontcijferd met behulp van vrijwilligers, vanuit hun eigen huis. Er zijn al 1000 scans ingevoerd; dit staat gelijk aan 2000 bladzijden handgeschreven tekst!

De Deventer Stadsresoluties 1566 – 1795 zijn de besluiten van het Deventer stadsbestuur, te vergelijken met de huidige notulen van het college van burgemeester en wethouders. In de resoluties is terug te vinden over welke belangrijke zaken werd gesproken in het bestuur van Deventer, welke besluiten zij namen en welke personen daarbij betrokken waren. Een hele interessante en belangrijke bron over de geschiedenis van de stad. Er is wel een probleem: door het oude handschrift en het ouderwetse formele taalgebruik zijn de resoluties niet eenvoudig doorzoekbaar en te begrijpen.

Door middel van crowdsourcing wordt deze bron toegankelijk gemaakt. 41 Vrijwilligers zijn thuis aan de slag gegaan met het ontcijferen van de oude teksten; ze bekijken de scans en typen de handgeschreven tekst over. Hierdoor zijn de resoluties straks leesbaar voor iedereen en kunnen deze op trefwoord, locatie en persoon worden doorzocht.

Er zijn nog ongeveer 10.000 scans te gaan dus zij kunnen nog wel wat hulp gebruiken. Liefhebbers van de lokale en regionale geschiedenis en met enige voorkennis van oude handschriften kunnen zich aanmelden om te helpen met het ontsluiten van deze bijzondere bron.

Aanmelden kan via www.mijnstadmijndorp.nl/app/crowdsourcing.php

FamilySearch lanceert een nieuwe pagina voor beginners in familiegeschiedenis

0

FamilySeach, de site van de LDS-kerk is een van de meest geraadpleegde genealogische sites van de wereld; ook wordt deze site door veel Nederlandse genealogen goed bezocht.. Om het zoeken te vergemakkelijken heeft FamilySearch onlangs een beginnersvriendelijke pagina gelanceerd. De nieuwe pagina “Aan de slag” biedt een verscheidenheid aan eenvoudige genealogische activiteiten en FamilySearch-bronnen die zowel beginners als genealogische veteranen kunnen waarderen.
Of u nu wilt weten wat FamilySearch al weet over uw gezin, hoe u familieherinneringen kunt bewaren, of hoe u uw stamboom kunt opbouwen of records kunt doorzoeken, de pagina Aan de slag maakt het gemakkelijk om uw genealogie te exploreren.

U kunt op de pagina Aan de slag vinden door naar de FamilySearch-startpagina te gaan, op het vraagteken in de rechterbovenhoek van de pagina te klikken en Aan de slag te selecteren in het vervolgkeuzemenu.
Op de eerste bestemmingspagina staan ​​iconen die aangeven hoe u uw familiegeschiedenis kunt beginnen. Elk icoon linkt naar een how-to-pagina met korte, beginnersvriendelijke informatie over de activiteit en een of twee taken om u op weg te helpen.

Een van de activiteiten om aan de slag te gaan, is bijvoorbeeld ‘Bewaar familieherinneringen’. Voor meer informatie over deze activiteit, klikt u op het icoon Familieherinneringen opslaan op de hoofdpagina Aan de slag. Er wordt een pagina geopend over het bewaren van familieherinneringen. Daar kunt u naar beneden scrollen om twee eenvoudige stapsgewijze manieren te bekijken om te beginnen met het uploaden en opslaan van herinneringen.

Zie verder  FamilySearch.org