In 1380 verzocht het stadsbestuur van Arnhem de Hanze om erkenning als Hanzestad. Pas in 1437 accepteerde de Hanze deze status per brief. Tijdens een vergadering van de Hanze in 1441 in Lübeck spraken de aanwezigen, in het bijzijn van het Arnhemmer raadslid Goswin van deme Gruthus, deze erkenning nogmaals uit. Daarmee maakte Arnhem officieel onderdeel uit van een netwerk van Hanzesteden dat zich tot in de zeventiende eeuw uitstrekte van het Baltisch gebied tot de Zuiderzee. Dat bood politieke voordelen, maar ook economische: kooplieden uit Hanzesteden hadden op veel plekken in Europa gunstige privileges.
In het archief van het middeleeuwse stadsbestuur van Arnhem vinden we onder het kopje ‘De stad als lid van de Duitsche Hanze’ echter slechts drie inventarisnummers, met documenten uit 1448-1449, 1529 en 1585. Hield de stad zich dan de rest van de tijd niet bezig met de Hanze? Wie wat dieper graaft ziet dat dát niet het geval is. Zo weten we bijvoorbeeld uit vergaderverslagen uit andere steden dat een raadslid uit Arnhem ook aanwezig was tijdens vergaderingen in Lübeck in 1447, 1450 en 1469.
Niet alleen bronnen uit andere archieven kunnen onze kennis over Arnhem als Hanzestad aanvullen, ook het Arnhemse archief zelf heeft nog een waardevolle bron van informatie: de rekeningen van de stad. Daarin hield het stadsbestuur alle inkomsten en uitgaven bij. Oók de kosten voor reizen, gemaakt om brieven te versturen en de stad te vertegenwoordigen tijdens vergaderingen met andere stadsbesturen.
Het project ‘Communicatie tussen Hanzesteden brengt die reizen voor meerdere steden uit Gelre, Overijssel en Kleef in kaart tussen ca. 1450 en 1650. Arnhem is één van die steden. Hierdoor wordt duidelijk welke steden met elkaar verbonden waren, en hoe informatie over de Hanze zich door het netwerk van Hanzesteden verspreidde. Daardoor komt ook in beeld wat de rol van Arnhem daarin was. Voor dit project zijn transcripties van reizen uit meerdere jaren nodig. Dat is teveel werk voor één persoon en daarom werkt een team van vrijwilligers samen om transcripties te maken van delen uit stadsrekeningen. Om de rekeningen van Arnhem mee te kunnen nemen in het onderzoek zijn nog extra handen nodig. Voor meer informatie en aanmeldingen is Maartje bereikbaar via hanze@let.ru.nl. Op www.hanzesteden.org verschijnt regelmatig een update over het project.