Een artikel opgesteld door Jetse de Haan, Meteren (Gld).
Als ik in mijn omgeving vraag naar een grote vulkaan uitbarsting dan wordt vrijwel altijd de Krakatau genoemd. Echter er is een andere uitbarsting geweest die vele malen groter, heftiger is dan de uitbarsting van de Krakatau, namelijk die van Tambora in 1815. Waarbij het uitbarsting van de Krakatau geheel in het niet valt.
Ondanks de grote impact van deze uitbarsting op de hele wereld is deze uitbarsting onbekend, heel vreemd. Ik ben overigens hierop gekomen door een kleine opmerking bij een stukje over de herkomst van een kerstlied.
Deze uitbarsting staat is ook bekend als “het jaar zonder zomer”. (ook een zoekopdracht)
Waarom ik dit onder de aandacht wil brengen van de leden van de NGV is om dat deze gebeurtenis een grote gevolgen heeft gehad op de wereldbevolking en met name de landen van Europa. De term “Het jaar onder zomer” illustreert dit op een goede wijze, namelijk in 1816 was er geen zomer. De oorzaak hiervan ligt in het feit dat de uitstoot van giftige dampen en stof e.d. door de hoge luchtlagen verspreid werd over de aardbol, zelfs tot in Canada. Een van de gevolgen hiervan is dat de oogsten mislukten, met als gevolg grote hongersnood in diverse landen/gebieden. Dit leidde weer tot een grote aantal overlijdens.
Een ander interessant aspect is het feit dat er nauwelijks spraken was berichtgeving over deze uitbarsting. Men had geen communicatiemiddelen dan alleen maar brieven. Men ondervond in 1816 wel de ingrijpende gevolgen alleen men wist niet wat de oorzaak was en ook niet waar deze heeft plaatsgevonden. Er is een aantal personen die zonder de achtergrond te kennen, het weer nauwgezet hebben gevolgd en hebben genoteerd.
Deze uitbarsting is ook te zien in schilderijen die in die periode zijn gemaakt. De bewolking is veelal donkerder en geler dan schilderijen uit een andere perioden.
Dit alles wordt helder beschreven in het boekje “De schaduw van de Tambora” geschreven door Philips Dröge, uitgegeven door het Spectrum. Hierin wordt de uitbarsting beschreven vanaf het moment van de uitbarsting in 1815 tot eind 1816.
Ik beveel zeker dit boekje aan om te lezen.
Jetse de Haan, Meteren (Gld)